ПЭН Амерыка, Беларускі ПЭН, ПЭН Арменія і ПЭН Масква робяць сумесную заяву ў Міжнародны дзень пісьменнікаў за мір.
У адказ на навіну, што беларускі пісьменнік Алесь Бяляцкі асуджаны на 10 гадоў калоніі ўзмоцненага рэжыму, ПЭН Беларусь, ПЭН Арменія, ПЭН Масква і ПЭН Амерыка асуджаюць рашэнне Мінскага гарадскога суда і заклікаюць неадкладна і безумоўна вызваліць Бяляцкага. Чатыры ПЭН-цэнтры выступілі з заявай на канферэнцыі ў Ерэване ў гонар Міжнароднага дня пісьменнікаў за мір (3 сакавіка). Іх заява – гэта гучны заклік да пісьменнікаў усяго свету патрабаваць міру ў часы разбуральнай вайны і ўціску.
У сумеснай заяве гаворыцца:
«Мы, пісьменнікі і праваабаронцы з сеткі ПЭН-цэнтраў, сумесна асуджаем палітычна матываваны судовы працэс над Алесем Бяляцкім. Сёння, 3 сакавіка 2023 года, Бяляцкі мусіў бы адзначаць Міжнародны дзень пісьменнікаў за мір са сваімі калегамі з ПЭН-цэнтраў. Замест гэтага ён быў асуджаны на 10 гадоў зняволення за адданасць абароне правоў чалавека ў Беларусі
У той час як сябры ПЭН-цэнтраў упершыню збіраюцца на гэты гістарычны сход у Ерэване ў духу культурнага абмену і ўзаемаразумення, зняволенне Бяляцкага з’яўляецца яркім прыкладам той самай несправядлівасці, якой мы разам супрацьстаім. Творчасць Бяляцкага, літаратурнага дзеяча, які ачольвае адну з найважнейшых праваабарончых арганізацый Беларусі, увасабляе прынцыпы Міжнароднага дня пісьменнікаў за мір: свабоду выяўлення меркавання, літаратуру і мір.
Бяляцкі – адзін з незлічонай колькасці беларусаў, якія трапілі ў турму пасля таго, як сфальсіфікаваныя выбары Аляксандра Лукашэнкі падштурхнулі ўрад да задушэння іншадумства. Сённяшні прысуд сведчыць, што ў Беларусі ўлады абараняюць дыктатуру Лукашэнкі, абвяшчаючы абарону правоў чалавека крымінальным злачынствам. Мы адмаўляем кожны крок крымінальнага пераследу Бяляцкага і заклікаем неадкладна і безумоўна яго вызваліць. Мы асуджаем арышты і турэмнае зняволенне ўсіх пісьменнікаў ва ўсім свеце. Мы заклікаем пісьменнікаў усяго свету разам з намі ўшанаваць Міжнародны дзень пісьменнікаў за мір, бо ў часы вайны мы яднаем свае галасы ў падтрымку міру».
Алесь Бяляцкі – пісьменнік, заснавальнік праваабарончай арганізацыі «Вясна» і сябар ПЭН Беларусь. У ліпені 2021 года яго арыштавалі паводле палітычна матываванага абвінавачання ва «ўхіленні ад аплаты падаткаў». Абвінавачанне патрабавала 12 гадоў турэмнага зняволення, і ў выніку 3 сакавіка 2023 года Бяляцкі быў асуджаны на 10 гадоў зняволення. Чакаецца, што яго прысуд вынесуць 3 сакавіка 2023 года. Бяляцкі – адзін з трох лаўрэатаў Нобелеўскай прэміі міру 2022 года. Ён быў адзначаны разам з расійскай праваабарончай арганізацыяй «Мемарыял» і ўкраінскай праваабарончай арганізацыяй «Цэнтр грамадзянскіх свабод». Лаўрэаты разам паказваюць важнасць грамадзянскай супольнасці ў прасоўванні міру.
Міжнародны дзень пісьменнікаў за мір адзначаецца штогод 3 сакавіка, яднаючы галасы пісьменнікаў, якія патрабуюць міру ад тых, хто мае ўладу весці вайну. Сёлета ПЭН Амерыка, ПЭН Арменія, ПЭН Беларусь і ПЭН Масква ўпершыню сабраліся асабіста, каб ушанаваць Міжнародны дзень пісьменнікаў за мір у Ерэване (Арменія). Гэты дзень, як і камітэт «Пісьменнікі за мір», быў заснаваны на кангрэсе ПЭН-цэнтраў у Токіа ў 1984 годзе.