Заява праваабаронцаў аб прызнанні 18 чалавек палітычнымі зняволенымі (Марыя Яшчанка і іншыя)

заява праваабарончых арганізацый Беларусі

30 лістапада 2022 г.

У сувязі з інфармацыяй аб прад'яўленні абвінавачванняў, заключэнні пад варту і вынясенні прысудаў па ч. 1 артыкула 342 Крымінальнага кодэкса ("Групавыя дзеянні, якія груба парушаюць грамадскі парадак") у дачыненні да Аляксея Кірэева, Юрыя Хрысталюбава, Андрэя Фаміна, Марыі Яшчанка, Багдана Караўца, Віктара Зігінава, Дзяніса Сідарка, Рамана Цыганкова, Кірыла Казлова, Аляксандра Кульбачкі, Дзмітрыя Каракіна, Уладзіміра Каракіна, Давіда Анташвілі, Аляксандра Пархоменкі, Яўгена Гурынава, Ігара Бялаша, па ч. 2 арт. 342 КК Сяргея Макарэвіча, па ч.1 арт. 342 і ч.1. арт. 368 КК (абраза А. Лукашэнкі) Яўгеніі Старавойтавай, яшчэ раз пацвярджаючы пазіцыю, выкладзеную ў сумеснай заяве праваабарончай супольнасці ад 10 жніўня 2020 года, адзначаем наступнае:

Свабода мірных сходаў гарантаваная артыкулам 21 Міжнароднага Пакта аб грамадзянскіх і палітычных правах. Дадзеная свабода не падлягае ніякім абмежаванням, акрамя тых, што ўстаноўленыя законам і неабходныя ў дэмакратычных краінах у мэтах нацыянальнай і грамадскай бяспекі, грамадскага парадку, аховы здароўя і маральнасці насельніцтва ці абароны правоў і свабод іншых асоб.

Выступы грамадзянаў насілі стыхійны, самаарганізаваны характар і былі выкліканыя недаверам да вынікаў выбараў Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, якія адбыліся 9 жніўня 2020 года і праходзілі са шматлікімі парушэннямі і фальсіфікацыямі, не былі прызнаныя міжнароднай супольнасцю як дэмакратычныя, справядлівыя і свабодныя.

Сходы грамадзянаў насілі мірны характар і не ўяўлялі пагрозы ні нацыянальнай, ні грамадскай бяспецы. Нягледзячы на гэта, дэманстранты былі атакаваныя спецпадраздзяленнямі МУС з непрапарцыйным прымяненнем фізычнай сілы, спецсродкаў і зброі.

Упершыню ў гісторыі Беларусі ў дачыненні да мірных дэманстрантаў былі ўжытыя гумавыя кулі і вадамёты. Асабліва вялікая колькасць пашкоджанняў была атрыманая ад выкарыстання шумавых гранат.

У сваёй заяве ад 10 жніўня 2020 года беларуская праваабарончая супольнасць асудзіла дзеянні праваахоўных органаў і ўсклала ўсю адказнасць за тое, што адбылося 9 і 10 жніўня, на ўлады Рэспублікі Беларусь.

Мы ацэньваем пераслед вышэй названых асоб, якія былі пазбаўленыя волі і абвінавачаныя ў групавых дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак, як палітычна матываваны пераслед у сувязі з рэалізацыяй імі свабоды мірных сходаў і выказвання свайго меркавання адносна абвешчаных вынікаў выбараў Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь і прызнаем іх палітычнымі зняволенымі.

У гэтай сувязі мы патрабуем ад уладаў Беларусі:

• Неадкладна вызваліць з-пад варты Аляксея Кірэева, Юрыя Хрысталюбава, Андрэя Фаміна, Марыю Яшчанка, Багдана Караўца, Віктара Зігінава, Дзяніса Сідарка, Рамана Цыганкова, Кірыла Казлова, Аляксандра Кульбачку, Дзмітрыя Каракіна, Уладзіміра Каракіна, Давіда Анташвілі, Аляксандра Пархоменку, Сяргея Макарэвіча, Яўгенію Старавойтаву, Яўгена Гурынава, Ігара Бялаша і спыніць іх крымінальны пераслед.

• Неадкладна вызваліць усіх палітычных зняволеных, а таксама грамадзян, затрыманых у сувязі з рэалізацыяй свабоды мірных сходаў у поствыбарчы перыяд, і спыніць палітычныя рэпрэсіі ў дачыненні да грамадзян краіны.

Праваабарончы цэнтр "Вясна";

Беларускі Хельсінкскі камітэт;

Беларускі ПЭН;

Lawtrend;

Прававая ініцыятыва;

Беларускі дом правоў чалавека імя Барыса Звозскава.