Супольная заява беларускіх праваабарончых арганізацый
Мінск, 23 чэрвеня 2021 г.
У сувязі з вынясеннем 7 красавіка 2021 г. і ўступленнем у сілу прысуда суда Маскоўскага р-на г. Брэста Андрэю Леванюку (асуджаны на адзін месяц арышту па арт. 341 КК) мы, прадстаўнікі беларускай праваабарончай супольнасці, адзначаем наступнае:
Андрэй Леванюк, згодна з вынесеным судом прысудам, быў прызнаны вінаватым у здяйсненні злачынства і асуджаны да аднаго месяца арышту па арт. 341 КК, а менавіта ў тым, што 13 лютага 2021 г. на фасадзе дома па вул. Вішнёвай у г. Брэсце нанёс чырвонай фарбай з балончыка надпіс “Но избавь нас от лукавого”, чым нанес шкоду ЖЭС-6 на суму 51 рубель 99 капеек. Паводле абвінавачвання гэты надпіс пагоршыў “эстэтычнае ўспрыманне” будынка, і такім чынам Леванюк праявіў незадаволенасць вынікамі выбараў прэзідэта, а таксама дзеяннямі супрацоўнікаў праваахоўных органаў “па супрадзеянні масавым беспарадкам”.
Сутнасць дзеянняў – змест надпіса, па нашым меркаванні, сведчыць аб яго пратэстным змесце. Відавочна, што мэтай дадзенага ўчынку было выказванне свайго пратэсту і нязгоды з фальсіфікацыяй прэзідэнцкіх выбараў і склаўшайся сітуацыяй у краіне ў поствыбарчы перыяд.
Мы лічым, што дадзеная форма выказвання меркавання патрапляе пад абарону Міжнароднага пакту аб грамадзянскіх і палітычных правах і не мае нічога агульнага з прад’яўленымі абвінавачваннямі.
У адпаведнасці з арт. 19 Пакта кожны чалавек мае права на свабоднае выказванне свайго меркавання; гэтае права ўключае ў сябе свабоду шукаць, атрымліваць усялякага рода інфармацыю і ідэі, незалежна ад дзяржаўных межаў, вусна, пісьмова ці праз сродкі друку ці мастацкія формы выяўлення, ці іншымі сродкамі па свайму выбару. Карыстанне гэтым правам можа накладаць асаблівыя абавязкі і асаблівую адказнасць. Яно можа быць, адпаведна, звязана з некаторымі абмежаваннямі, якія, аднак, павінны быць устаноўленыя законам і з’яўляцца неабходнымі: для павагі правоў і рэпутацыі іншых асобаў, для аховы грамадскай бяспекі, грамадскага парадку, здароўя і маральнасці насельніцтва.
Абвінавачаны не пасягаў на сакральныя ці гісторыка-культурныя каштоўнасці. Самі надпісы не ўтрымліваюць нецэнзурнай лексікі альбо мовы варожасці і нянавісці па прыкметах нацыянальнай, расавай, рэлігійнай прыналежнасці ці сацыяльнага паходжання і іншых прыкметах, а нанесеная шкода насіла сімвалічны характар і была добраахвотна пагашаная абвінавачаным яшчэ да пачату судовых слуханняў.
Такім чынам, гэтыя дзеянні нельга кваліфікаваць як крымінальнае злачынства і тым больш пазбаўляць грамадзяніна свабоды.
У гэтым кантэксце лічым пазбаўленне волі Андрэя Леванюка палітычна матываваным, а яго самога палітычным зняволеным у адпаведнасці з п. 3.1(а) Кіраўніцтва па вызначэнні паняцця “Палітычны зняволены”.
У сувязі з гэтым, мы, прадстаўнікі праваабарончых арганізацый Беларусі, патрабуем:
Неадкладнага і безумоўнага вызвалення Андрэя Леванюка.
Неадкладнага вызваленн ўсіх палітвязняў і спынення палітычных рэпрэсій у краіне.
Праваабарончы цэнтр “Вясна”;
"Ініцыятыва FORB";
Беларускі дом правоў чалавека імя Барыса Звозскава;
Беларусі ПЭН-цэнтр;
РГА "Прававая ініцыятыва”;
Беларускі дакументацыйны цэнтр;
Цэнтр прававой трансфармацыі Lawtrend.