«Няма закона аб гендарнай роўнасці». Як у ААН крытыкавалі беларускія ўлады

На фота: Ларыса Бельская. Скрыншот з трансляцыі веб-тэлебачання ААН

У ААН прайшло 2124-е пасяджэнне Камітэта па ліквідацыі ўсіх формаў дыскрымінацыі ў адносінах да жанчын (КЛДЖ, англ. CEDAW). Камітэт разгледзеў дзявяты перыядычны даклад Беларусі, які быў прадстаўлены паводле спрошчанай працэдуры прадстаўлення дакладаў. Беларусь як дзяржава-удзельніца Канвенцыі па ліквідацыі ўсіх формаў дыскрымінацыі ў адносінах да жанчын адсправаздачылася ўпершыню за апошнія дзевяць гадоў.

«Вясна» паглядзела пяцігадзіннае пасяджэнне і ў трох частках (адпаведных раздзелам Канвенцыі) распавядае пра тое, як дакладчыкі Камітэта крытыкавалі беларускія ўлады ў сваіх выступах і якія пытанні задавалі. Тут вы прачытаеце першую частку гэтых выступленняў (артыкулы з 1 па 6 Канвенцыі), у якой гаворыцца пра дыскрымінацыю ў адносінах да жанчын, гендарныя перадузятасці, гандаль жанчынамі і эксплуатацыю прастытуцыі.

«Кожная пятая — доктар навук», або што гаварылася ў справаздачы дэлегацыі Беларусі

Дэлегацыя ўладаў Беларусі выступала ў Камітэце пад кіраўніцтвам Ларысы Бельскай, пастаяннай прадстаўніцы Беларусі пры аддзяленні ААН і іншых міжнародных арганізацыях у Жэневе.

«Мы разлічваем на прафесійны і зацікаўлены дыялог з вамі па сутнасці Канвенцыі, — заявіла Ларыса Бельская ў сваім уступным слове. — На жаль, штучна створаны па палітычных матывах часам напружаны фон вакол маёй краіны можа перашкаджаць канструктыўным і прадметным дыскусіям. На нашу думку, гэта пазбаўляе саму ідэю супрацоўніцтва ў сферы правоў чалавека яе сутнасці як механізму падтрымкі і накіравання намаганняў дзяржавы. Спадзяюся, што сёння мы з вамі не трапім у гэтую пастку».

Таксама Ларыса Бельская ў сваім выступленні намалявала партрэт «сучаснай беларускай жанчыны»:

«Гэта 44-гадовая жанчына, якая мае вышэйшую адукацыю, жыве ў горадзе, працуе ў сферы аховы здароўя, адукацыі, фінансаў або страхавой дзейнасці. Сярэднестатыстычная беларуска ўпершыню выходзіць замуж амаль у 27 гадоў і, адпаведна, пасля 27 гадоў упершыню становіцца маці».

Бельская таксама прывяла статыстыку, якая, на яе думку, павінна адлюстроўваць гендарную роўнасць у Беларусі:

«У Нацыянальным сходзе, парламенце, доля жанчын у 2023 годзе склала 36%, прычым у ніжняй палаце гэты паказчык дасягае 40,6%. Тысячы жанчын былі абраныя ў мясцовыя Саветы дэпутатаў, і на іх долю прыпадае 47% складу органаў мясцовага кіравання. Больш за 30% органаў мясцовага кіравання ўзначальваюцца жанчынамі. Сярод дзяржаўных службоўцаў вышэйшага звяна доля жанчын у 2023 годзе склала 54%, сярод суддзяў — 64,4%. Доля жанчын у навуцы: кожная пятая — доктар навук».

На думку беларускіх уладаў, важным паказчыкам дасягнення правоў жанчын у Беларусі з'яўляецца касманаўтка Марына Васілеўская.

Акрамя Ларысы Бельскай, дэлегацыю Беларусі як дзяржавы-ўдзельніцы прадстаўлялі: начальніца ўпраўлення народанасельніцтва, гендарнай і сямейнай палітыкі Міністэрства працы і сацыяльнай абароны Святлана Белаш, кансультантка гэтага ж упраўлення Алена Комлік, намесніца начальніка галоўнага ўпраўлення арганізацыі медыцынскай дапамогі Інна Вазняк, начальнік упраўлення спецыялізаванай дапамогі Міністэрства аховы здароўя, а таксама дыпламаты пастаяннага прадстаўніцтва місіі ў Жэневе.

Падрабязней пра тое, што казалі беларускія ўлады ў сваёй справаздачы, можна паглядзець у трансляцыі на вэб-тэлебачанні ААН. Пасяджэнне праходзіла раніцай і вечарам.

«Няма асобнага закона аб гендарнай роўнасці»

Артыкул 1 Канвенцыі прысвечаны вызначэнню таго, што такое дыскрымінацыя ў адносінах да жанчын, а артыкул 2 гаворыць пра тое, што дзяржава-удзельніца асуджае дыскрымінацыю.

Экспертам па гэтых артыкулах выступіў Елгун Сафараў.

«Нягледзячы на тое, што ўрад дасягнуў значных вынікаў, у заканадаўстве няма комплекснага антыдыскрымінацыйнага закона, — адзначыў Сафараў. — У Беларусі няма асобнага закона аб гендарнай роўнасці. Усе прававыя абавязацельствы па забеспячэнні гендарнай роўнасці і пашырэнні магчымасцяў жанчын замацаваны ў Канстытуцыі, Сямейным, Працоўным і Крымінальным кодэксах, а таксама адпаведных падзаконных актах. У Беларусі няма закона, які фармальна забараняе ўсе формы гендарнага гвалту, уключаючы хатні гвалт».

Прадстаўніца беларускай дэлегацыі адказала, што антыдыскрымінацыйны закон не патрэбны, бо мэты Канвенцыі ўсё роўна дасягаюцца:

«Універсальныя антыдыскрымінацыйныя нормы адлюстраваны ў Канстытуцыі, а таксама ў галіновых заканадаўчых актах, напрыклад, у сферы працоўных адносін, — сказала прадстаўніца. — Гэты пытанне разглядалася ўрадам у 2017–2019 гадах, і высветлілася, што беларускае заканадаўства ўжо дастаткова ўключае нормы Канвенцыі. 380 законаў, з іх 12 утрымліваюць прамы забарон на дыскрымінацыю. Для іх рэалізацыі існуюць падзаконныя акты.

У Беларусі вельмі актыўна дзейнічае сістэма выпраўлення сітуацыі на месцах, шмат у чым дзякуючы таму, што дзяржаўныя органы складаюцца з жанчын, якія добрасумленна выконваюць свае абавязкі… Справы вырашаюцца да суда, і гэта ў інтарэсах дзяржавы».

Сафараў таксама звярнуў увагу на праблему сэксуальных дамаганняў на працоўным месцы, якія застаюцца нявырашанымі праз адсутнасць юрыдычнага вызначэння такога парушэння.

«Ні ў Крымінальным, ні ў Працоўным кодэксе няма палажэнняў, якія непасрэдна змагаюцца з сэксуальнымі дамаганнямі, — падкрэсліў Сафараў. — У Крымінальным кодэксе ёсць артыкул пра прымус да здзяйснення сэксуальных дзеянняў, але гэтага недастаткова. Працоўнае заканадаўства ўсё яшчэ змяшчае нормы, якія забараняюць жанчынам працаваць у некаторых сферах эканомікі дзеля іх дабрабыту. Урад прыняў два дакументы па гендарнай роўнасці, але іх рэалізацыя выглядае складанай з-за існавання Нацыянальнага плана і іншых планаў».

12 лютага 2024 года КЛДЖ апублікаваў інфармацыю аб умовах утрымання беларускіх жанчын у месцах пазбаўлення волі. Сафараў заявіў, што гэтае пытанне будзе разглядацца асобна.

Прадстаўніца Міністэрства працы і сацыяльнай абароны адзначыла, што праводзілася даследаванне меркавання насельніцтва:

«Паводле дадзеных Нацыянальнага статыстычнага камітэта, толькі каля 5% жанчын заяўляюць, што адчувалі дыскрымінацыю. Гэта сведчыць пра эфектыўнасць нашага падыходу».

Сафараў адзначыў, што існуе шмат праблем, на якія звяртае ўвагу Камітэт:

«Напрыклад, жанчыны, якія маюць патрэбу ў абароне, часта не валодаюць інфармацыяй пра свае правы. Адсутнічае вызначэнне «ўскоснай дыскрымінацыі», адпаведна, няма і патрабаванняў да мераў па яе прадухіленні.

Яшчэ адна праблема — абарона ад дыскрымінацыі. У Беларусі няма асобнага органа, які займаўся б пытаннямі дыскрымінацыі супраць жанчын. Ёсць толькі судовыя інстанцыі, куды можна звярнуцца, але адмысловага механізму няма.

Жанчыны-зняволеныя, асабліва палітвязні, застаюцца ўразлівымі перад злоўжываннямі. У вашай справаздачы няма канкрэтнай інфармацыі пра іх правы і ўмовы ўтрымання».

Інна Васілеўская адказала, што афіцыйная статыстыка судовых разглядаў па пытаннях дыскрымінацыі не вядзецца:

«Але гэта не значыць, што такія справы адсутнічаюць або што адвакаты не спасылаюцца на Канвенцыю».

Сафараў згадаў і ўплыў пандэміі COVID-19:

«Пандэмія негатыўна адбілася на доступе да правасуддзя. Шмат судовых рашэнняў прымаліся без інфармавання шырокай грамадскасці».

Ён таксама адзначыў, што беларускія суды рэдка разглядаюць дыскрымінацыю па прыкмеце полу і запытаўся, ці ёсць улады намеры выправіць гэтую сітуацыю.

Сафараў закрануў і пытанне беларускай мовы:

«Якія ёсць пацверджанні таго, што міжнародныя праваабарончыя дакументы перакладзены на беларускую мову?»

На гэта Ларыса Бельская адказала «невялікім каментарыем адносна мовы»:

«У Рэспубліцы Беларусь дзве дзяржаўныя мовы — руская і беларуская, яны аднолькава даступныя і зразумелыя грамадзянам. Безумоўна, руская мова займае больш значнае месца ў афіцыйным справаводстве, але гэта не абмяжоўвае доступ да інфармацыі».

«Рост рэпрэсій у дачыненні да праваабаронцаў»

Артыкул 3 Канвенцыі прадугледжвае, што дзяржава павінна прымаць меры для забеспячэння ўсебаковага развіцця і прагрэсу жанчын на роўных умовах з мужчынамі. Эксперткай па гэтым артыкуле выступіла Бандана Рана.

«Мы глыбока занепакоеныя слабымі інстытуцыйнымі рамкамі для забеспячэння гендарнай роўнасці, у тым ліку адсутнасцю нацыянальнага плана дзеянняў па жанчынах, міры і бяспецы, недахопам мэтавага фінансавання і выразных механізмаў маніторынгу нацыянальнага плана дзеянняў па гендарнай роўнасці, а таксама адсутнасцю незалежнай праваабарончай установы (НПЗУ), — заявіла Рана. — Мы таксама занепакоеныя значным выключэннем у многіх выпадках арганізацый грамадзянскай супольнасці, асабліва жаночых праваабарончых груп, што істотна аслабляе нацыянальны патэнцыял у пытаннях забеспячэння правоў жанчын. Працяглая адсутнасць незалежнага НПЗУ стварае сур’ёзны прабел у інстытуцыйных механізмах па садзейнічанні і абароне правоў чалавека і жанчын у Беларусі. НПЗУ адыгрываюць ключавую ролю ў маніторынгу і прасоўванні забеспячэння гендарнай роўнасці».

Бандана Рана пацікавілася, ці разгледзіць Беларусь канкрэтныя крокі па стварэнні НПЗУ ў адпаведнасці з Парыжскімі прынцыпамі. Беларуская дэлегацыя адказала адмоўна.

«На наш погляд, на фоне эфектыўна функцыянуючай [у Беларусі] сістэмы спецыялізаваных органаў стварэнне НПЗУ не з’яўляецца вострай неабходнасцю, — сказала Ларыса Бельская. — Не трэба ствараць нешта дзеля чагосьці, каб дубляваць функцыі. Але мы не паставілі кропку. Keep it in mind. Магчыма, мы да гэтага вернемся».

Экспертка Камітэта прывітала Беларусь у сувязі з нядаўняй распрацоўкай метадалагічных рэкамендацый па гендарнай ацэнцы як інструмента для маніторынгу і эфектыўнай рэалізацыі нацыянальнага плана дзеянняў па гендарнай роўнасці на 2021–2025 гады, які накіраваны на садзейнічанне гендарнай роўнасці шляхам пашырэння эканамічных магчымасцей, прадухілення гвалту, умацавання інстытутаў і распрацоўкі законаў з улікам гендэрных фактараў.

«Аднак недахоп мэтавага фінансавання перашкаджае рэалізацыі. Акрамя таго, закрыццё арганізацый грамадзянскай супольнасці, якія працуюць з пытаннямі гендарнай роўнасці, аслабляе патэнцыял і экспертызу», — адзначыла экспертка.

Бандана Рана пацікавілася, якія меры ў Беларусі прымаюцца для аднаўлення супрацоўніцтва з арганізацыямі грамадзянскай супольнасці і забеспячэння іх значнага ўдзелу ў распрацоўцы палітыкі ў галіне гендарнай роўнасці.

«Мы глыбока занепакоеныя звужэннем грамадзянскай прасторы і ростам рэпрэсій у дачыненні да праваабаронцаў у Беларусі. У 2022 годзе ў Крымінальны кодэкс была дададзеная норма, якая забараняе працаваць ад імя незарэгістраванай або ліквідаванай арганізацыі. У выніку такая дзейнасць караецца пазбаўленнем волі тэрмінам да двух гадоў. Многія праваабаронцы сутыкаюцца з адвольнымі затрыманнямі, запалохваннем і высылкай. Ліквідацыя шматлікіх арганізацый грамадзянскай супольнасці яшчэ больш абмяжоўвае магчымасці жанчын адстойваць свае правы».

Бандану Рану цікавілі планы па аднаўленні ліквідаваных арганізацый грамадзянскай супольнасці і забеспячэнні абароны жанчын-актывістак ад гендарнага гвалту і палітычнага пераследу.

На пытанні Раны адказвала, у тым ліку, Інна Васілеўская. Яна запэўнівала, што ў Беларусі ёсць арганізацыі грамадзянскай супольнасці, і яны актыўныя: зарэгістравана амаль паўтары тысячы грамадскіх аб’яднанняў, найбуйнейшае з іх — Беларускі саюз жанчын.

«Якія існуюць механізмы для абароны праваабаронцаў, актывістаў, палітычных апанентаў ад гендэрнага гвалту і рэпрэсій дзяржавы? Якое абгрунтаванне ліквідацыі арганізацый грамадзянскай супольнасці, якія займаюцца прасоўваннем і абаронай правоў жанчын? Як гэта ўзгадняецца з абавязацельствамі дзяржавы згодна з міжнароднымі праваабарончымі нормамі?» — пыталася Бандана Рана.

«Так бы мовіць, атмасфера, у якой дзейнічаюць праваабаронцы… У Беларусі адсутнічае тэрмін “праваабаронца” як такі… Усе роўныя перад законам…», — адказала Інна Васілеўская.

Беларусь адчувае значны ўплыў геапалітычнай нестабільнасці ў рэгіёне, што можа прывесці да павышэння ўразлівасці жанчын, адзначыла экспертка Камітэта:

«Беларусь не прыняла дакладны нацыянальны план дзеянняў у адпаведнасці з рэзалюцыяй Савета Бяспекі 13/25 і наступнымі рэзалюцыямі па жанчынах, міры і бяспецы, што стварае сур’ёзны прабел у садзейнічанні ўдзелу жанчын у мірным працэсе, абароне ад гендарнага гвалту ў канфлікце і інтэграцыі гендарных фактараў у пытанні бяспекі».

На гэта Ларыса Бельская адказала, што паколькі Беларусь не з’яўляецца ўдзельніцай якога-небудзь канфлікту, то спецыяльныя меры гэтай рэзалюцыі ёй не патрэбныя.

«Ніводная жанчына ніколі не была кіраўніком вобласці»

Дакладчыцай па артыкуле 4 Канвенцыі (пра тое, што спецыяльныя меры не лічацца дыскрымінацыйнымі) выступіла Эрыка Шлапі.

«Ёсць дадзеныя пра тое, што жанчыны і мужчыны знаходзяцца ў няроўных умовах у розных сферах жыцця, — заўважыла Шлапі. — Напрыклад, у палітыцы на кіраўнічых пасадах. Жанчыны добра прадстаўлены ў парламенце і дзяржаўнай службе, аднак іх вельмі мала на кіраўнічых, лідарскіх пазіцыях на нацыянальным і рэгіянальным узроўні. Напрыклад, паводле нашай інфармацыі, ніводная жанчына ніколі не была кіраўніцай вобласці, і толькі адна з 24 міністраў — жанчына. Паслоў сярод жанчын таксама вельмі мала.

Розныя крыніцы паказваюць, што абмежаваная прысутнасць жанчын у грамадскай сферы звязаная, у тым ліку, з гендэрнымі стэрэатыпамі, якія ўпісваюцца ў традыцыйныя сямейныя каштоўнасці нацыянальнай культуры».

Шлапі цікавілася, ці прымаюцца якія-небудзь меры для павышэння прадстаўніцтва жанчын у палітычным жыцці, у прыняцці рашэнняў і на кіраўнічых пасадах.

«Так, вы правільна сказалі, што адзін міністр, але ж становішча вызначаецца прафесіяналізмам. Гэта высокаканкурэнтная сфера. Перашкод для жанчын у гэтым плане ў нас няма», — сказала Ларыса Бельская і нагадала, што яна, жанчына, таксама займае высокую пасаду.

«Задакументаваны шматлікія выпадкі, якія паказваюць, што жанчыны, якія выказваюць палітычныя погляды публічна, падвяргаюцца паклёпніцкім кампаніям, замоўчванню, пераследу, рэпрэсіям з боку ўладаў, — адзначыла Шлапі. — Таксама яны знаходзяцца ў высокай рызыцы быць прызнанымі экстрэмісткамі і тэрарысткамі, нават калі яны карыстаюцца міжнародна-гарантаванымі свабодамі выказвання меркаванняў, сходаў і аб’яднанняў».

З адказаў дэлегацыі Беларусі на пытанні Шлапі зрабіла выснову, што беларускія ўлады не лічаць неабходным прымяняць спецыяльныя меры для павышэння ўдзелу жанчын у прыняцці палітычных рашэнняў.

«Дзяржава і яе інстытуты ўспрымаюцца як асноўныя крыніцы гендарнай стэрэатыпізацыі, дыскрымінацыі і гвалту»

Артыкул 5 Канвенцыі гаворыць пра выкараненне забабонаў і прызнанне агульнай адказнасці мужчын і жанчын за выхаванне і развіццё сваіх дзяцей. Пытанні тут задавала Жэнеў’ева Цішава.

«Я хацела б абмеркаваць праблемы гендарнага гвалту і стэрэатыпізацыі, — сказала Цішава. — Агульная сітуацыя з абаронай жанчын і барацьбой з гендарнымі стэрэатыпамі ў Беларусі, на жаль, пагоршылася за апошнія гады. Бо сама дзяржава і яе інстытуты ўспрымаюцца як асноўныя крыніцы гендарных стэрэатыпаў, дыскрымінацыі і гвалту. Гендарныя сацыяльныя нормы і стэрэатыпы пра ролю жанчыны ў грамадстве зводзяцца да вобразу маці і захавальніцы сямейнага ачага. Мы бачым некалькі канкрэтных прыкладаў пагаршэння гэтай сітуацыі».

Цішава адзначыла, што, нягледзячы на пэўныя поспехі ў павышэнні інфармаванасці жанчын пра недапушчальнасць гвалту ў дачыненні да іх, колькасць ахвяр расце:

«Няроўнае размеркаванне ўлады, прамая і ўскосная дыскрымінацыя жанчын, пераважанне гендарных стэрэатыпаў ніяк не асвятляюцца і не згадваюцца ў дакладах урада. Прыніжэнне становішча жанчын прыводзіць да таго, што іх прымушаюць маўчаць, іх меркаванне не ўлічваецца. У дачыненні да палітычных выказванняў выкарыстоўваецца цэнзура.

Будучы ў зняволенні, жанчыны падвяргаюцца неналежнаму абыходжанню, іх правы парушаюцца. Жанчыны-палітыкі, праваабаронцы, кіраўніцы жаночых НДА часта сутыкаюцца з пераследам, іх прымушаюць маўчаць. Гэта дэманстрацыя сілы з боку дзяржавы, якая імкнецца запалохаць і прымусіць маўчаць іншых жанчын, якія бачаць, што адбываецца з тымі, хто не згодны. Уразлівыя групы жанчын, такія як ахвяры гвалту, часта падвяргаюцца стыгматызацыі і дыскрымінацыі.

Адзіны механізм звароту па дапамогу — дзяржаўныя ўстановы. Але тут жанчыны сутыкаюцца з рызыкай, што, напрыклад, іх дзяцей могуць адабраць як дзяцей з «нябяспечных сем’яў». Нягледзячы на пашырэнне сферы абароны ад хатняга гвалту, дзяржава не забяспечвае сапраўднай абароны з дапамогай судовых забаронаў працягласцю больш за 30 дзён. Жанчыны павінны самі адстойваць свае правы. Адсутнічаюць сродкі экстранай абароны, бо адміністрацыйныя і крымінальныя працэдуры маюць абмежаванні. Мы лічым неабходным звярнуць увагу дзяржавы на важнасць прыняцця безадкладных мер».

Цішава цікавілася, ці мае намер Беларусь распрацаваць і прыняць усеабдымную стратэгію, якая ахоплівала б усё грамадства, у тым ліку прафесійныя групы, для барацьбы з гендарнымі стэрэатыпамі і забабонамі.

«Што датычыцца гендарнага гвалту, — працягнула экспертка. — Ці мае намер дзяржава аднавіць працу над канцэпцыяй законапраекта аб прадухіленні хатняга гвалту? Гэтая праца была спыненая.

Калі Беларусь мае намер увесці крымінальны пераслед за сэксуальны гвалт і забяспечыць крымінальную абарону ад гвалту ў шлюбе?

Якія меры вы плануеце прыняць для заахвочвання жанчын паведамляць пра выпадкі хатняга гвалту?

Падайце дадзеныя пра колькасць судовых рашэнняў аб абмежаванні кантактаў з гвалтаўніком. А таксама ці былі выпадкі, калі дзяржаўны пракурор выступаў як бок абвінавачання?

Падайце інфармацыю пра колькасць абвінаваўчых прысудаў за злачынствы, звязаныя з хатнім гвалтам. Калі магчыма, прадставіце дэзагрэгаваныя дадзеныя па колькасці апраўдальных і абвінаваўчых прысудаў. Колькі жанчын загінула ў выніку хатняга гвалту? Ці былі прысуды па гэтых справах?»

Жэнеў’ева Цішава звярнула ўвагу, што ў дакладзе Беларусі нічога не гаворыцца пра смяротныя выпадкі гвалту.

«Заявы пра тое, што ахвяры хатняга гвалту могуць быць пад пагрозай разлучэння з дзецьмі, не адпавядаюць рэчаіснасці. Што датычыцца крыміналізацыі хатняга гвалту, у нас ёсць адпаведныя артыкулы ў Крымінальным кодэксе, якія прадугледжваюць пакаранне за нанясенне цялесных пашкоджанняў», — адказала дэлегацыя ўладаў Беларусі.

Акрамя таго, Цішава цікавілася, чаму былі ліквідаваныя і закрытыя жаночыя НДА, якія аказвалі дапамогу пацярпелым, асабліва тыя, што вялі гарачыя лініі.

«Гандляры людзьмі часта карыстаюцца жанчынамі і дзяўчынкамі ў ўразлівых сітуацыях»

Згодна з артыкулам 6 Канвенцыі, дзяржавы-удзельніцы прымаюць меры для спынення ўсіх відаў гандлю жанчынамі і эксплуатацыі прастытуцыі жанчын. Пытанні дэлегацыі Беларусі па гэтым артыкуле задавала Брэнда Акія.

«Я дзякую дзяржаве-удзельніцы за яе прыхільнасць да барацьбы з гандлем людзьмі, эксплуатацыяй прастытуцыі за кошт ратыфікацыі Канвенцыі аб барацьбе з гандлем людзьмі і з эксплуатацыяй прастытуцыі трэцімі асобамі, — сказала Акія. — Прымаючы пад увагу непасрэдны досвед дзяржавы ў барацьбе з гандлем людзьмі і эксплуатацыяй прастытуцыі, ці не магло б дзяржава-удзельніца даць Камітэту актуальны сітуацыйны аналіз сітуацыі з гандлем жанчынамі, уключаючы агульныя тэндэнцыі і формы гандлю жанчынамі і дзяўчынкамі.

Таксама будзем удзячныя за актуальны аналіз сітуацыі з эксплуатацыяй прастытуцыі. Мы таксама будзем удзячныя, калі дзяржава зможа падаць нам дадзеныя, дэзагрэгаваныя па ўзросце, поле і інваліднасці па гандлі жанчынамі і дзяўчынкамі ў краіне, а таксама па эксплуатацыі прастытуцыі. Гандляры людзьмі часта карыстаюцца жанчынамі і дзяўчынкамі ў ўразлівых сітуацыях, уключаючы жанчын і дзяўчынак з інваліднасцю, бежанак, без дакументаў, мігрантак. Гэта павышае іх рызыкі гандлю людзьмі з мэтай сексуальнай і працоўнай эксплуатацыі.

Якія канкрэтныя меры былі прынятыя для абароны жанчын і дзяўчынак з інваліднасцю ад гандлю людзьмі? Ці не маглі б вы падаць інфармацыю па стандартных аперацыйных працэдурах для выяўлення расследаванняў перанакіравання пераследу і прыняцця рашэнняў па справах, якія звязаны з эксплуатацыяй у прастытуцыі і гандлем жанчынамі і дзяўчынкамі?

Падайце апошнія дадзеныя па колькасці расследаванняў, пераследаў і асуджэнняў вінаватых у гандлі жанчынамі і дзяўчынкамі, а таксама па выпадках, звязаных з эксплуатацыяй прастытуцыі. Якія канкрэтныя меры прымае дзяржава для ўмацавання прадухілення і абароны жанчын і дзяўчынак ад гандлю людзьмі, эксплуатацыі прастытуцыі, уключаючы выяўленне, ідэнтыфікацыю ахвяр, службы абароны, павелічэнне колькасці прытулкаў для ахвяр, доступ да правасуддзя і прававой дапамогі, гарачыя лініі, усёабдымныя шляхі перанакіравання і, што важна таксама, як умацоўваецца патэнцыял судовых органаў, праваахоўных органаў, і ў тым ліку памежных службаў па гендарных аспектах гандлю людзьмі?»

Як адзначыў прадстаўнік дэлегацыі Беларусі, у пытанні па трафікінгу і гандлі людзьмі стабільная і кантралюемая сітуацыя. Згодна са статыстыкай, у 2024 годзе выяўлена больш за 1600 злачынстваў. Больш чым па 1500 крымінальных справах устаноўленыя падазраваныя. Спынена шэсць каналаў трафікінгу.

Аб прастытуцыі выказалася Ларыса Бельская:

«Прастытуцыя з'яўляецца пэўнай праблемай нашага грамадства. Пытанню гэтаму надаецца сур'ёзная ўвага. І занятак прастытуцыяй у Рэспубліцы Беларусь — гэта адміністрацыйна каральнае дзеянне. Многія дзяржавы разглядаюць пытанне крыміналізацыі спажыўцоў паслуг. І мне гэта бачыцца перспектыўным».

Акія ў дадатковым пытанні папрасіла падаць больш інфармацыі пра сувязь паміж жанчынамі з інваліднасцю і гандлем людзьмі.

На што Бельская адказала, што гэта нетыпова для Беларусі, «але мы запросім профільнае ведамства і пададзім статыстыку».

Частка 1 Канвенцыі аб ліквідацыі ўсіх формаў дыскрымінацыі ў адносінах да жанчын утрымлівае 6 артыкулаў (з 1 па 6).

Арыгінальная публікацыя на сайце "Вясны"