Гісторыя
Праваабарончая прэмія за дасягненні ў галіне правоў чалавека была заснаваная ў 2008 годзе “Праваабарончым Альянсам”.
Першымі лаўрэатамі сталі праваабаронца Барыс Звозскаў, адвакат Тамара Сідарэнка, журналіст Сямён Печанко.
Тамара Сідарэнка і Павел Сапелка на ўручэнні прэміі. 2008 год. Фота БелаПАН
За гады з моманту заснавання прэмія пашырылася і сёння ёсць прэміяй, якой беларуская праваабарончая супольнасць штогод адзначае праваабаронцу года, журналіста года, адваката года (да 2015 года) і ўпершыню ў 2016 годзе – праваабарончую кампанію ці ініцыятыву года - за ўнёсак у прасоўванне і абарону міжнароднага права правоў чалавека. У 2023 годзе з'явілася намінацыя «Праваабарончая салідарнасць».
Прэмія ўручаецца ў чатырох намінацыях:
«Праваабаронца года»
На намінацыю «Праваабаронца года» вылучаецца асоба, чые дзеянні за мінулы і папярэднія гады найбольш яскрава, выразна, эфектыўна спрыялі прасоўванню і/ці абароне правоў чалавека ў Беларусі.
«Журналіст/ка года»
На намінацыю «Журналіст/ка года» вылучаецца журналіст/ка альбо блогер/ка, які/якая цягам мінулага года найбольш актыўна і яскрава асвятляў/ла пытанні правоў чалавека ў Беларусі, альбо чые публікацыі, ТВ- ці радыёпраграмы мелі найвялікшы грамадскі рэзананс альбо ўплыў на вырашэнне праблем у галіне правоў чалавека і фундаметальных свабод у краіне.
«Праваабарончая кампанія (ініцыятыва) года»
На намінацыю «Праваабарончая кампанія (ініцыятыва) года» вылучаецца грамадская кампанія ці ініцыятыва, якая на працягу мінулага года/гадоў (калі дзейнасць мінулых гадоў паўплывала на сёлетнюю сітуацыю) мела значны ўплыў на вырашэнне той ці іншай праваабарончай праблемы, прыцягнула ўвагу грамадства да праблемы, а таксама спрыяла кансалідацыі праваабарончай супольнасці праз супольныя дзеянні.
«Праваабарончая салідарнасць»
На намінацыю «Праваабарончая салідарнасць» вылучаецца асоба, якая пацярпела ад рэпрэсіяў і ціску сёлета і/ці ў папярэднія гады за сваю дзейнасць па прасоўванні і/ці абароне правоў чалавека ў Беларусі.