«Ягоны энтузіязм у праваабарончай дзейнасці атрымаў небесстароннюю ацэнку абвінавачвання», — адвакатка Уладзіміра Лабковіча

У судзе Ленінскага раёна Мінска ўжо больш за месяц ідзе судовае разбіральніцтва па крымінальнай справе супраць старшыні "Вясны" і Нобелеўскага лаўрэата Алеся Бяляцкага, яго намесніка і віцэ-прэзідэнта FIDH Валянціна Стэфановіча, каардынатара кампаніі "Праваабаронцы за свабодныя выбары" Уладзіміра Лабковіча і праваабаронцы Дзмітрыя Салаўёва (у парадку спецыяльнай вытворчасці). 9 лютага пракурор Аляксандр кароль запрасіў тэрміны для праваабаронцаў" Вясны": ад 9 да 12 гадоў калоніі ва ўмовах узмоцненага рэжыму. Адвакаты просяць апраўдаць праваабаронцаў. Толькі прызначаная следствам адваката Салаўёва папрасіла суддзю Марыну Запаснік вынесці "справядлівы прысуд".

"Вясна" публікуе цытаты адвакацкіх прамоваў у судовых спрэчках абаронцаў Уладзіміра Лабковіча Андрэя Доўнара і Галіны Тарнаўскене.

Уладзімір Лабковіч са сваімі абаронцамі

Нагадаем, пракурор Аляксандр Кароль прапанаваў суду прызначыць каардынатару кампаніі "Праваабаронцы за свабодныя выбары" і юрысту Праваабарончага цэнтра "Вясна" Уладзіміру Лабковічу 9 гадоў калоніі ва ўмовах узмоцненага рэжыму і штраф у пяць тысяч базавых велічынь. Адвакаты праваабаронцы настойваюць, што яго віна паводое ч. 4 арт. 228 ("кантрабанда арганізаванай групай") і ч. 2 арт. 342 ("фінансаванне групавых дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі парадак") Крымінальнага кодэкса не даказаная прадстаўленымі на працэсе доказамі і просяць суд вынесці апраўдальны прысуд.

"Абвінавачанне ў частцы апісання арганізаванай злачыннай групы больш падобна на штучна створаную і падагнаную пад канкрэтную сітуацыю і канкрэтных людзей схему"

Першым з двух абаронцаў Уладзіміра Лабковіча пачаў сваё выступленне Андрэй Пятровіч Доўнар. Ён, як і іншыя адвакаты праваабаронцаў, настойвае, што ў дзеяннях вясноўца адсутнічае склад злачынства, прадугледжаны ч. 2 арт. 342 і ч. ч. 4 арт. 228 Крымінальнага кодэкса. Адвакат падкрэслівае, што адсутнічае арганізаваная злачынная група, пра якую кажа абвінавачванне:

"Лічу, што віна майго падабароннага не пацверджаная прадстаўленымі доказамі падчас судовага працэсу. У дзеяннях Лабковіча адсутнічае склад злачынстваў, якія ставяцца ў віну.

Свой выступ я хацеў бы пачаць з ацэнкі "арганізаванай злачыннай групы". Перш за ўсё, я хацеў бы звярнуць увагу на фармулёўку абвінавачвання "ўстойлівая групу, заснаваную на агульнасці інтарэсаў і мэтаў незаконнай дзейнасці". Згодна з арт. 18 Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь пад здзяйсненнем злачынства арганізаванай групай варта разумець наўмысны ўдзел у ім двух або больш асоб, якія папярэдне аб'ядналіся ў кіраваную ўстойлівую групу для сумеснай злачыннай дзейнасці. У адпаведнасці з п. 4 Пастановы Пленума Вярхоўнага суда ад 25.09.2003 г. № 9 "Аб судовай практыцы па справах аб злачынствах, звязаных з стварэннем і дзейнасцю арганізаваных груп, банд і злачынных арганізацый" Мэтай арганізаванай групы з'яўляецца сумесная злачынная дзейнасць, разлічаная, як правіла, на працяглы перыяд часу і няпэўны па працягласці здзяйсненне розных злачынстваў небудзь аднаго, але продолжаемого злачынства. Адпаведна ўказанне ў абвінавачванні на тое, што асобы, якія прыцягваюцца да крымінальнай адказнасці па гэтай справе мелі намер на ажыццяўленне не злачыннай, а, як пастаянна сустракаецца ў фармулёўцы абвінавачвання, "незаконнай дзейнасці", не могуць несці адказнасць за зробленае з кваліфікуючай прыкметай як за "зробленае ў складзе арганізаванай злачыннай групы". 

Адвакат Уладзіміра Лабковіча звяртае ўвагу, што ўсе абвінавачаныя, якім вызначана роля па стварэнні арганізаванай злачыннай групы і ўдзел у ёй, дадзеныя абставіны адмаўляюць, як адмаўляюць сваю віну па ўсіх складах злачынстваў, якія ім ставяцца ў віну.

"Ніхто з дапытаных у межах гэтай крымінальнай справы асоб не паказваў на наяўнасць арганізаванай злачыннай групы, як такой, і ўдзел у ёй. Будучы дапытаным па абставінах, звязаных з абвінавачваннем па стварэнні арганізаванай злачыннай групы і ўдзелу ў ёй, рэгістрацыі ў Літве для спрыяння незаконнай дзейнасці Pavasaris, Лабковіч растлумачыў, што сваю віну ў дадзенай частцы не прызнае. Не прызнае не толькі свой удзел у стварэнні арганізаванай злачыннай групы, але і наяўнасць арганізаванай злачыннай групы ў прынцыпе. Ён не прызнае сваю віну па ўсім аб'ёме абвінавачвання. Адмаўляючы сваё дачыненне ў змове па стварэнні арганізаванай злачыннай групы, Лабковіч растлумачыў, што з 2001-2002 годзе ён з'яўляўся сябрам і юрыстам Праваабарончага цэнтра "Вясна", у функцыі якога ўваходзіла дзейнасць, звязаная з назіраннем, ацэнкай, параўнальным аналізам заканадаўства, якія рэгламентуюць правядзенне выбараў у краінах, якія ўваходзяць ва Усходняе партнёрства, у тым ліку назіранне за правядзеннем выбараў. Пры гэтым, ён ніколі не быў асобай, якая прымае ўдзел у абмеркаванні пытанняў, звязаных з фінансаваннем дзейнасці. Грашовыя сродкі ад Праваабарончага цэнтра "Вясна" ніколі не атрымліваў, дзейнасць ажыццяўляў на добраахвотных пачатках. У 2015 годзе выйшаў з Рады Праваабарончага цэнтра "Вясна" і з гэтага моманту з'яўляўся адным з каардынатараў кампаніі "Праваабаронцы за свабодныя выбары", у функцыі якога ўваходзіла падрыхтоўка аналітычных матэрыялаў і справаздач па ацэнцы выканання Рэспублікай Беларусь міжнароднага заканадаўства па арганізацыі і правядзення выбараў. З нагоды рэгістрацыі Pavasaris Лабковіч тлумачыў, што ён падрыхтаваў пакет дакументаў для рэгістрацыі асацыяцыі, а пасля гэтага ён ніякага ўдзелу ў дзейнасці Pavasaris не прымаў. Ён не прысутнічаў на сходзе заснавальнікаў, не ўдзельнічаў пры абмеркаванні і прыняцці рашэнняў, якія вызначаюць планы і напрамкі дзейнасці грамадскага аб'яднання, ніякага дачынення да фінансавай дзейнасці Pavasaris не меў, ніколі фінансавыя справаздачы не бачыў і не падпісваў. Упершыню дакументы аб фінансавай дзейнасці Pavasaris убачыў падчас папярэдняга расследавання. 

Названыя ў абвінавачванні прыкметы арганізаванай злачыннай групы як стабільнасць на працягу доўгага часу, наяўнасць кіраўніка ў асобе Бяляцкага, структуру, абсталяванне памяшканняў сябраў арганізаванай злачыннай групы ўласцівыя любым арганізацыям, якія займаюцца любым відам дзейнасці. Абвінавачванне ў частцы апісання арганізаванай злачыннай групы больш падобна на штучна створаную і падагнаную пад канкрэтную сітуацыю і канкрэтных людзей схему. Гэта чыста суб'ектыўнае бачанне, як павінна была ўтварыцца і існаваць арганізаваная група, і як яна, на думку следства, функцыянавала. Відавочна, што роля арганізатара і ўдзельніка арганізаванай групы адведзеная Лабковічу выключна праз пазіцыянаванне яго як сябра Праваабарончага цэнтра "Вясна" і сузаснавальніка Pavasaris. Пры гэтым, структура арганізаванай групы атаясамліваецца са структурным і кадравым складам ліквідаванага ў 2003-м годзе Праваабарончага цэнтра "Вясна".

"Практыка следчых органаў ідзе па шляху выключэння са складу злачынства ў выпадку адсутнасці прамога намеру ўдзельнікаў арганізаванай групы на незаконнае перамяшчэнне грашовых сродкаў праз мяжу" 

Адвакаты па "справе Вясны"

Андрэй Доўнар працытаваў адказ Дзяржаўнага мытнага камітэта Рэспублікі Беларусь, які ўтрымліваецца ў матэрыялах крымінальнай справы:

"На думку Мытнага камітэта прыкметы разгляданага злачынства, здзейсненага арганізаванай злачыннай групай, будуць прысутнічаць пры наяўнасці доказаў стварэння ўстойлівай групы з мэтай занятку злачыннай дзейнасцю, накіраванай на кантрабанду наяўных грашовых сродкаў, а таксама даказаных фактаў перамяшчэння ўдзельнікамі такой групы грашовых сродкаў для асабістага карыстання. Лічым дапушчальнай кваліфікацыю дзеянняў паводле ч. 4 арт. 228 Крымінальнага кодэкса ў выпадку, калі ў перыяд часу з 04.04.2016 удзельнікі арганізаванай групы праз мытную мяжу перамяшчалі наяўныя грашовыя сродкі ў буйным памеры. У такім выпадку прадметам злачынства будзе ўся сума, за выключэннем той часткі, якая мытным заканадаўствам дазволена да перамяшчэння без мытнага дэкларавання. Разам з тым адзначаем, што практыка следчых і наглядных органаў ідзе па шляху выключэння са складу злачынства ў выпадку адсутнасці прамога намеру ўдзельнікаў арганізаванай групы на незаконнае перамяшчэнне наяўных грашовых сродкаў праз мытную мяжу".

Адвакат Уладзіміра Лабковіча звяртае ўвагу, што, калі абвінавачванне канстатуе арганізаваную групу, то павінны быць устаноўлены яе выканаўцы, аб'яднаныя адзіным намерам:

"Выканаўцы павінны быць устаноўлены, іх дзеянням, у тым ліку, з улікам устаноўленага намеру, следствам павінна быць дадзеная адпаведная юрыдычная ацэнка. Як паказана ў абвінавачванні, акрамя абвінавачаных, да такіх асоб прылічаныя Лапцёнак, Колчын, Палуда, Лойка, Пашкевіч, Вялічкін і іншыя неўстаноўленыя асобы, якія незаконна перамясцілі праз мытную мяжу ЕАЭС наяўныя грашовыя сродкі без іх мытнага дэкларавання. Нягледзячы на тую акалічнасць, што следства адводзіць дадзеным асобам ролю выканаўцаў, падазрэнне ў абвінавачаньне не прад'яўленае. Больш за тое – падчас судовага следства, акрамя галаслоўных паказанняў Лапцёнак, названыя асобы апытаныя не былі. Мяркую, паказанні сведкі Лапцёнак не могуць служыць доказам як наяўнасці арганізаванай групы, так і здзяйснення ёй у складзе арганізаванай групы дзеянняў, якія можна было б кваліфікаваць як кантрабанду. Мяркую, што паказчыкі гэтай сведкі не могуць служыць доказам віны ўчыненага злачынства Лабковічам паводле ч. 4 арт. 228 КК і не могуць служыць доказам кантрабанды".

"Паказанні [засакрэчаных сведак] не могуць быць пакладзены ў аснову абвінаваўчага прысуду"

Адвакат адзначае, што ў ходзе папярэдняга расследавання была дапытана велізарная колькасць сведак на прадмет устанаўлення іх дачынення да ажыццяўлення незаконнага перамяшчэння грашовых сродкаў у буйным памеры. Тым не менш, у матэрыялах крымінальнай справы няма ніводнага сведкі, які б у сваіх паказаннях паказаў на сваё дачыненне да злачыннай дзейнасці, і паказанні якога суд бы мог пакласці ў аснову прысуду. Абаронца Уладзіміра Лабковіча адзначае, што паказанні двух засакрэчаных сведак не могуць быць пакладзены ў аснову абвінавачвання:

"Заслугоўвае крытычнай ацэнкі і не можа служыць пэўным доказам вінаватасці абвінавачаных паказанні сведак "Шклярына" і "Карповіч", у сувязі з тым, што яны носяць меркаваны характар, іх паказанні ўтрымліваюць агульнавядомыя звесткі, якія змяшчаюцца на прасторах інтэрнэту, звесткі аб структуры і дзейнасці Праваабарончага цэнтра "Вясна". Так, з абвешчаных паказанняў "Шклярына" вынікае, што яму невядомыя канкрэтныя прозвішчы з прывозячых грашовыя сродкі, ён можа толькі выказаць здагадку. Карповіч, вызначаючы ролю асоб у ПЦ" Вясна", Лабковіча адвяла да мэнэджараў. Неабходна адзначыць, што ў сувязі з адсутнасцю вышэйпаказанай сведкі ў ходзе судовага следства, былі абвешчаныя паказанні, дадзеныя ёй у ходзе папярэдняга расследавання. У такой сітуацыі ўдзельнікі працэсу былі пазбаўленыя магчымасці задаваць пытанні, якія ўзніклі ў ходзе абвяшчэння. Таму мяркую, што да паказанняў дадзеных асоб суд мусіць паставіцца крытычна, яны не могуць быць пакладзены ў аснову абвінаваўчага прысуду".

"У матэрыялах крымінальнай справы няма ніводнага сведкі, які б у сваіх паказаннях паказаў на Лабковіча, як на асобу, якая аказвае матэрыяльную дапамогу"

Адвакат Андрэй Доўнар таксама не бачыць складу злачынства ў дзеяннях Лабковіча паводле ч. 2 арт. 342 КК:

"Што тычыцца абвінавачвання Лабковіча ў частцы ч. 2 арт. 342 КК, хацеў бы растлумачыць наступнае. Хацелася б далучыцца да раней сказанага маімі калегамі, мяркую, што само па сабе дзеяння па аплаце ўжо ажыццяўленых падзей ніякім чынам не можа падпадаць пад дзеянне, як фінансаванне незаконнай дзейнасці, у тым ліку па парушэнні грамадскага парадку. Першапачаткова ў нас павінна быць ўстаноўлена наяўнасць грошай, жадання накіраваць гэтыя грошы туды, што можна было пасля канстатаваць як ч. 2 арт. 342 КК, і дадзеная сума павінна знайсці сваё спажыванне. У нас жа ўсё наадварот: асобы, якія звярталіся па дапамогу, ужо постфактум, асобы, якія былі прыцягнутыя да адказнасці – у асноўным, адміністрацыйнай, і іх дзейнасць асноўная маса доказаў, якая маецца ў матэрыялах крымінальнай справы, ужо адбылася. Ужо рабілі нейкія аплаты таго, што адбылося. Я лічу, што ў ходзе судовага следства суду так і не было прадастаўлена дакладных доказаў аб наяўнасці ў дзеяннях Лабковіча складу злачынства.

У матэрыялах крымінальнай справы няма ніводнага сведкі, які б у сваіх паказаннях паказаў на абвінавачаных, у тым ліку, на Лабковіча, як на асоб, якія аказваюць такога віду матэрыяльную дапамогу. Ні адзін з дапытаных не заявіў, што для атрымання імі любой з матэрыяльнай дапамогі – няхай гэта будзе аплата штрафаў, адвакатаў, дзяржпошліны і гэтак далей – не прапаноўваў удзел у групавых дзеяннях. Ні адзін з дапытаных не заявіў, што яму гарантавалі ў выпадку магчымага затрымання ў будучыні аб вызваленні ў аплаце штрафаў, паслуг адвакатаў, аплаце дзяржпошліны і гэтак далей. Не можа служыць доказам вінаватасці Лабковіча канфіскаваныя ў ходзе ператрусу і агледжаныя велізарная колькасць распісак аб атрыманні асобамі грашовых сродкаў, дакументаў, квітанцый, электронныя рахункі, табліцы, якія змяшчаюць звесткі аб аплаце штрафаў, утрымання ў ІЧУ, паслуг адвакатаў на ўвазе адсутнасці ў іх згадкі пра Лабковіча. Цалкам адсутнічае інфармацыя аб дзейнасці Лабковіча ў дадзенай частцы абвінавачвання.

Выкажу здагадку, складваецца такое ўражанне, што абвінавачванне ў гэтай частцы як поўнае прылічэнне Лабковіча да арганізатараў арганізаванай злачыннай групы – гэта значыць, як арганізатар ён павінен адказваць за ўсё. Такім чынам, перакананне абароны з улікам усяго вышэй сказанага, я ўпэўнены, што віна Лабковіча не знайшла свайго пацвярджэння ні па адным з пунктаў прад'яўленага абвінавачання. У матэрыялах справы адсутнічаюць доказы, якія ў дастатковай ступені сведчылі б аб здзяйсненні злачынства. Увесь аб'ём доказаў, агледжаны ў ходзе судовага следства, як то паказанні абвінавачаных, сведак, іншыя матэрыялы справы, пратаколы аператыўна-вышуковых мерапрыемстваў, сведчаць аб адсутнасці ў дзеяннях Лабковіча складу злачынства, прадугледжанага артыкулаў 342 і 228 КК. З улікам вышэйпададзенага я лічу, што адзіна законным і абгрунтаваным рашэннем у дачыненні да майго падабароннага будзе вынясенне апраўдальнага прысуду". 

"Абвінавачванне Лабковіча змясцілася на 31 старонцы, пры гэтым спасылкі на нормы мытнага заканадаўства, якое замацоўвае незаконнасць дзеянняў, я не выявіла"

Уладзь Лабковіч на судзе

Абаронца Уладзіміра Лабковіча Тарнаўскене Галіна Валянцінаўна ў судовых спрэчках адзначыла, што падчас судовых паседжанняў не было прадстаўлена доказаў, накіраваных на ўстанаўленне  прадмета кантрабанды і раскрываючых прыкметы арганізаванай злачыннай групы. Адвакатка праваабаронцы настойвае, што высновы абвінавачвання заснаваныя на неправераных, супярэчлівых паказаннях. Яна просіць апраўдаць Уладзіміра.

"Высокі суд, я мяркую, што прад'яўленае Лабковічу Уладзіміру Мікалаевічу абвінавачванне не пацвердзілася ў ходзе судовага следства ў поўным аб'ёме. Спачатку я спынюся на абвінавачванні паводле частцы 4 артыкула 228 Крымінальнага кодэкса. Пракурор сваю прамову пачаў з аналізу, са звароту ўвагі Высокага суда на ступень высокай грамадскай небяспекі інкрымінаваных злачынстваў, а менавіта прадугледжанага артыкулам 228 Крымінальнага кодэкса. Пры падрыхтоўцы сваёй прамовы я таксама вырашыла пачаць менавіта з гэтага прыкметы. І я мяркую, што апісанае ў пастанове аб прыцягненні Лабковіча дзеянне не ўтрымлівае ў сабе ўсіх неабходных прыкмет злачынства, а менавіта прыкмет супрацьпраўнасці і грамадскай небяспекі. Згодна з часткай 1 артыкула 11 Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь злачынствам прызнаецца вінаватае здзейсненае грамадска небяспечнае дзеянне (дзеянне або бяздзейнасць), якое характарызуецца прыкметамі, прадугледжанымі гэтым кодэксам, і забароненае ім пад пагрозай пакарання. Аналізуючы паказаную думку, следчы адзначае, што каб быць злачынным, супрацьпраўнае дзеянне павінна валодаць наступнымі прыкметамі: грамадскай небяспекай, супрацьпраўнасцю, вінаватасцю і крымінальнай пакаральнасцю. Апісаныя ў абвінавачванні нібыта злачынныя дзеянні Лабковіча не валодаюць ні адным з пералічаных прыкмет, у тым ліку прыкметамі супрацьпраўнасці і грамадскай небяспекі, якія побач даследчыкаў атаясамліваюцца, а некаторыя тэарэтыкі адзначаюць пра тое, што супрацьпраўнасць з'яўляецца фармальным выразам грамадскай небяспекі. У залежнасці ад галіны права, дзе сфармуляваны забарона, вылучаецца прамая крымінальная супрацьпраўнасць, калі дзеянне забаронена крымінальным законам незалежна ад таго, забаронена яно нормамі іншых галін права або не, і змяшаная бланкетных супрацьпраўнасцей, калі дзеянне, забароненае крымінальным законам, прызнана супрацьпраўнымі нормамі іншых галін права. Злачынствы з агульнай супрацьпраўнасцю парушаюць толькі палажэнні крымінальна-прававых нормаў, а злачынствы са спецыяльнай супрацьпраўнасцю парушаюць адначасова два ўзроўні нарматыўных патрабаванняў: крымінальна-прававых і спецыяльна-галіновых. Дыспазіцыя артыкула 228 Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь мае бланкетную канструкцыю, так як у артыкуле ідзе гаворка аб незаконным перамяшчэнні тавараў праз мытную мяжу Еўразійскага эканамічнага саюза, аднак само паняцце незаконнасці не раскрываецца і адсылае правапрымяняльніка да галіновага мытнага заканадаўства.

Абвінавачванне Лабковіча па частцы 4 артыкула 228 Крымінальнага кодэкса змясцілася на 31 старонцы, пры гэтым спасылкі на нормы мытнага заканадаўства, якое замацоўвае незаконнасць, а такім чынам, супрацьпраўнасць апісаных дзеянняў, я не выявіла. Сам па сабе ўказаны факт сведчыць аб тым, што парушана патрабаванне артыкула 241 КПК Рэспублікі Беларусь, і пастанова аб прыцягненні Лабковіча ў якасці абвінавачанага не адпавядае патрабаванням КПК Рэспублікі Беларусь.

У абвінавачванні Лабковіча маецца шэраг спасылак на мытнае заканадаўства, а таксама на заканадаўства аб унясенні змяненняў у крымінальнае заканадаўства, аднак ні адна са спасылак не ўтрымлівае ўказанне на норму аб супрацьпраўнасці апісаных дзеянняў. Патрабаванні КПК Рэспублікі Беларусь, што прад'яўляюцца да зместу пастановы аб прыцягненні ў якасці абвінавачанага, не выкананы. Прад'яўленае Лабковічу абвінавачванне неканкрэтна, што абцяжарвае яго абарону".

"Органамі следства прапанаваная аднабаковая трактоўка выяўленых электронных матэрыялаў, якія тычацца атрымання грантаў"

Абаронца Лабковіча ставіць пад сумнеў доказы, на якіх будуецца абвінавачванне праваабаронцы:

"У ходзе папярэдняга расследавання крымінальнай справы і ў судовым пасяджэнні была зроблена спроба раскрыць прыкметы супрацьпраўнасці і грамадскай небяспекі дзеяння з дапамогай допыту ў якасці сведкі галоўнага інспектара Галоўнага ўпраўлення арганізацыі барацьбы з кантрабандай Дзяржаўнага мытнага камітэта Рэспублікі Беларусь, юрыста і магістра права Шушкевіча Андрэя Генадзьевіча, а таксама прадстаўлены афіцыйныя звесткі з Дзяржаўнага мытнага камітэта Рэспублікі Беларусь. Названыя крыніцы доказаў з'яўляюцца недапушчальнымі і не могуць быць пакладзены ў аснову прысуду. Якія-небудзь факты і звесткі аб фактах Шушкевічу невядомыя. З абвінавачанымі ён не знаёмы, са зместу допыту так званага сведкі ясна, што Шушкевіч быў дапытаны ў якасці спецыяліста ў галіне права. Асноўныя пытанні тычыліся тлумачэння нормаў мытнага і крымінальнага заканадаўства. Аднак мне не ясна, у сувязі з чым орган папярэдняга расследавання прыйшоў да меркавання аб неабходнасці допыту юрыста Шушкевіча, у той час як усе прафесійныя ўдзельнікі працэсу таксама з'яўляюцца юрыстамі.

Абвінавачванне майго кліента сфармулявана такім чынам, што вялікая ўвага надаецца атрыманню арганізацыяй Pavasaris грантаў ад розных арганізацый, аднак гэта паказвае толькі на тое, што на рахункі арганізацыі Pavasaris магчыма паступалі нейкія грашовыя сродкі ад нейкіх арганізацый. Як адзначаў мой кліент, усе даследаваныя матэрыялы, якія тычацца атрымання грантаў, неабгрунтавана ацэнены як здзейснены факт паступлення грошай на разліковы рахунак арганізацыі Pavasaris.

Органамі следства з боку абвінавачвання прапанаваная аднабаковая трактоўка выяўленых электронных матэрыялаў, якія тычацца атрымання грантаў. Дадзеных фактах надаецца празмернае значэнне, у той час як факты атрымання якіх-небудзь грантаў не могуць выступаць прамым доказам перамяшчэння грашовых сродкаў праз мяжу".

"Зроблена атаясненне структур "Вясны" і Pavasaris са структурай арганізаванай злачыннай групы, што з'яўляецца недапушчальным" 

Адвокаты по "делу Вясны"

Як і іншыя адвакаты па справе, адвакатка Уладзіміра Лабковіч адзначае, што ў справе "Вясны" адсутнічае арганізаваная злачынная група:

"Аб'яднанне асоб у арганізаваную злачынную групу таксама не было ўстаноўлена ў судовым пасяджэнні. Як я разумею, пры апісанні і даказванні здзяйснення злачынства ў складзе арганізаванай злачыннай групы выкарыстаныя структуры раней зарэгістраванага на тэрыторыі Беларусі грамадскага аб'яднання "Праваабарончы цэнтр "Вясна", а пазней структуры некамерцыйнай арганізацыі Pavasaris, зарэгістраванай на тэрыторыі Літвы. Падобны падыход з'яўляецца неабгрунтаваным, так як атаясамлівае індывідуальную структуру і органы кіравання юрыдычнай асобы са структурай арганізаванай злачыннай групы. Я мяркую, што ў судовым пасяджэнні пры прад'яўленні доказаў быў зроблены акцэнт менавіта на структуры дадзеных юрыдычных асоб, і зроблена атаясненне дадзеных структур са структурай арганізаванай злачыннай групы, што з'яўляецца недапушчальным і дазваляе адысці ад ролі, ад факту дасведчанасці, функцый кожнага меркаванага члена арганізаванай злачыннай групы.

Лабковіч не адмаўляе факт удзелу ў рэгістрацыі арганізацыі Pavasaris, звароту да грамадскага юрыста ў Літве для падрыхтоўкі статутных дакументаў, аднак ён катэгарычна адмаўляе далейшы ўдзел у кіраўніцтве і дзейнасці арганізацыі Pavasrais, таксама адмаўляе дасведчанасць у змесце рэалізаваных праектаў, дасведчанасці аб дзейнасці на тэрыторыі Літвы. Фінансавыя дакументы ім не складаліся і не падпісваліся. 

Лабковіч настойвае на тым, што ён браў удзел у двух праектах: у кампаніі па доўгатэрміновым назіранні за парламенцкімі выбарамі ў 2019 годзе ў Беларусі, у кампаніі па доўгатэрміновым назіранні за выбарамі Прэзідэнта Беларусі ў 2020 годзе. Пры гэтым сцвярджае, што займаўся толькі рэалізацыяй праекта, да фінансавых пытанняў дачынення не меў. Паказанні Лабковіча у гэтай частцы таксама не выклікаюць сумневаў. Па астатніх 15 праектах, інфармацыя пра якія змяшчаецца ў матэрыялах справы, Лабковіч не меў ніякага дачынення, што вынікае ў тым ліку, з наяўных у матэрыялах справы дадзеных, якія адносяцца да ўказаных праектах. Лабковіч нідзе не значыцца ні выканаўцам, ні каардынатарам".

"Хацеў удасканаліць асобныя грамадскія працэсы"

Уладзь Лабковіч на судзе

Адвакатка Лабковіча настойвае, што не даказаная ягоная віна паводле ч. 2 арт. 342 Крымінальнага кодэкса:

"Мой кліент не даваў шырокіх паказанняў паводле ч. 2 арт. 342 КК, ён абмяжоўваўся указаннем на тое, што яго прозвішча не фігуруе ў матэрыялах крымінальнай справы, разгледжаных судом Цэнтральнага раёна г. Гомеля ў дачыненні да іншых асоб прысуд па якіх разглядаецца, як які мае прэюдыцыйнае значэнне. Мой кліент цалкам мае рацыю: нейкія дадзеныя аб яго асобе і апасродкаваныя ў частцы названага злачынства не былі прадстаўленыя.

У судовых пасяджэннях не было прадастаўлена доказаў аб дасведчанасці Лабковіча аб існаванні дзейнасці апісанай арганізаванай злачыннай групы, аб мэтах яе злачыннай дзейнасці, не раскрыты момант, нібыта ўваходжання Лабковіча ў паказаную арганізаваную злачынную групу. Указанне аб выкананні Лабковічам шэрагу функцый у рамках іншай арганізаванай злачыннай групы ў перыяд з траўня 2020 года і па чэрвень 2021 года, беспадстаўныя, у тым ліку і сцвярджэнні аб шуканні грашовых сродкаў на злачынныя мэты, аб удзеле ў якіх-небудзь або публічных зборах грашовых сродкаў і ўзаемадзеянні пры гэтым у структуры By_Help, прадастаўленні нерухомай маёмасці для палягчэння арганізацыі членам арганізаванай злачыннай групы злачыннага намеру. 

Усе пералічаныя функцыі не заснаваныя на доказах, з'яўляюцца галаслоўнымі, і прадставіць які-небудзь контраргумент бяздоказна, па сцвярджэнні следства. 

Мой падабаронны бацька трох дзяцей, мае на ўтрыманні маці-пенсіянерку, больш года ўтрымліваецца ў СІЗА. Як устаноўлена ў судовым пасяджэнні, у Праваабарончым цэнтры "Вясна" ён ажыццяўляў дзейнасць на грамадскіх пачатках, ён хацеў удасканаліць асобныя грамадскія працэсы, пазней ён выяўляў ініцыятыву ў галіне ўдасканалення выбарчых кампаній. Сваю дзейнасць ён не хаваў, аддаваў ёй увесь свой вольны час, сілы, энергію, не жадаючы нічога наўзамен. А аб незаконным перамяшчэнні грашовых сродкаў праз мытную мяжу ЕАЭС і аб фінансаванні якіх-небудзь незаконных дзеянняў людзей, Лабковіч ніколі не думаў, падобных злачынных ідэй не выношваў і не рэалізоўваў.

Энтузіязм майго кліента ў галіне праваабарончай дзейнасці атрымаў няслушную і прадузятую ацэнку органаў папярэдняга расследавання і з боку абвінавачвання. Я ж прашу суд, звярнуць увагу на ўсе довады абаронцаў Лабковіча і пастанавіць у дачыненні да яго апраўдальны прысуд".

Нагадаем, 9 лютага пачаліся судовыя спрэчкі, на якіх пракурор Аляксандр Кароль запрасіў наступныя тэрміны для вясноўцаў:

• старшыні "Вясны" і Нобелеўскага лаўрэата Алеся Бяляцкага – 12 гадоў калоніі;

• намесніка старшыні "Вясны" і віцэ-прэзідэнта FIDH Валянціна Стэфановіча – 11 гадоў калоніі;

• каардынатара кампаніі "Праваабаронцы за свабодныя выбары" Уладзіміра Лабковіча – 9 гадоў калоніі;

• праваабаронцы "Вясны" Дзмітрыя Салаўёва – 10 гадоў калоніі завочна.

Усім узмоцнены рэжым і штраф па пяць тысяч базавых велічыняў (185 тысяч беларускіх рублёў ці 73 200 даляраў).

Рэпартаж з сайту "Вясны"