«Мы атрымліваем больш за 1 000 запытаў аб дапамозе штомесяц». Праваабаронца «Вясны» — на канферэнцыі «Helsinki+50»

03 жніўня 2025, 16:29
«Мы атрымліваем больш за 1 000 запытаў аб дапамозе штомесяц». Праваабаронца «Вясны» — на канферэнцыі «Helsinki+50»

На сайд-івэнце "Пераслед праваабаронцаў у Беларусі"

У Хельсінкі праходзіць канферэнцыя "Helsinki+50", на якой выступіла і праваабаронца "Вясны" Наталля Сацункевіч.

Адзін з сайд-івэнтаў у межах канферэнцыі прысвечаны Беларусі ды таму, як пераследуюцца праваабаронцы ў гэтай краіне. Яго арганізатарамі выступілі Фінскі Хельсінкскі Камітэт і Нідэрландскі Хельсінкскі Камітэт. Мерапрыемства прысвечанае 50-годдзю Хельсінкскіх пагадненняў.

"Падпісанне Хельсінкскага заключнага акта 50 гадоў таму азнаменавала сабой паваротны момант у міжнародным прызнанні правоў чалавека як асноватворнага прынцыпу міру і супрацоўніцтва ў Еўропе. Стварыўшы новую міжнародную нарматыўную базу, гэты акт адкрыў беспрэцэдэнтныя магчымасці для людзей ва ўсім савецкім блоку кінуць выклік аўтарытарызму. Ён стаў магутным маральным і прававым арыенцірам для іншадумцаў, спрыяючы легітымацыі шырокіх патрабаванняў павагі правоў чалавека і палітычнай адказнасці. Праз пяцьдзесят гадоў, калі мы сабраліся ў гэтым самым будынку, Беларусь служыць суровым напамінам пра тое, як выглядае крохкі мір у Еўропе, калі Хельсінкскія прынцыпы сістэматычна парушаюцца, а міжнародная адказнасць адсутнічае", — напісалі арганізатары сайд-івэнта.

У сайд-івэнце ўзялі ўдзел лідарка дэмакратычнай Беларусі Святлана Ціханоўская, а таксама праваабаронкі Кацярына Дзейкала (Беларускі Хельсінкскі Камітэт) і Наталля Сацункевіч (Праваабарончы цэнтр "Вясна"). Наталля адказала на пытанне, якая сітуацыя з праваабаронцамі ў Беларусі сёння:

"Сітуацыя з правамі чалавека ў Беларусі застаецца вельмі сур'ёзнай, — распавяла Наталля Сацункевіч падчас свайго выступу. — Палітычны і сацыяльны крызіс абвастраецца. Рэпрэсіі працягваюцца і прымаюць новыя формы — многія з іх адбываюцца моўчкі, без грамадскай увагі. У "Вясне" мы вітаем кожнае вызваленне. Кожнае вызваленне — гэта выратаванае жыццё і сям'я, што вяртае свайго блізкага чалавека. Мы заклікаем усе ўрады і арганізацыі працягваць працу па вызваленні ўсіх палітвязняў і дапамагчы спыніць рэпрэсіі ў Беларусі. Сёння ў турмах усё яшчэ знаходзяцца больш за 1 000 палітвязняў, уключна з лаўрэатам Нобелеўскай прэміі міру Алесем Бяляцкім. Алесь — мой калега, заснавальнік і кіраўнік Праваабарончага цэнтру "Вясна". Чатыры сябры "Вясны" знаходзяцца ў турме ў вельмі цяжкіх умовах. Яны знаходзяцца пад пастаянным ціскам з боку турэмнай адміністрацыі, вымушаныя працаваць шэсць дзён на тыдзень, не атрымліваюць належнай медычнай дапамогі і дастатковага харчавання".

Таксама Наталля Сацункевіч узгадала, як праца праваабаронцаў змянілася з 2020 года:

"COVID, масавыя пратэсты, жорсткі гвалт і арышты, вымушаная высылка, а цяпер яшчэ і вайна ва Украіне — усё гэта сфармавала новую рэальнасць. Сёння публічная праваабарончая дзейнасць у Беларусі немагчымая. Яна вядзе да арыштаў. Практычна ўсе незалежныя праваабарончыя арганізацыі і СМІ абвешчаныя рэжымам "экстрэмісцкімі" ці нават "тэрарыстычнымі". Гэта ставіць пад сур'ёзную рызыку любога, хто супрацоўнічае з імі — ці проста дзеліцца інфармацыяй. Мы атрымліваем больш за 1 000 запытаў аб дапамозе штомесяц. Людзі па-ранейшаму сутыкаюцца з парушэннямі правоў чалавека, але дакументаваць гэтыя выпадкі становіцца ўсё больш складана. Людзі напалоханыя. Сем'і палітвязняў зведваюць пакаранні за салідарнасць і падтрымку, некаторым прад'яўленыя крымінальныя абвінавачванні.

"Вясна" працягвае працаваць у выгнанні, нягледзячы ні на што. Але нават за мяжой мы не ў бяспецы. Я афіцыйна вышукваюся ў Расіі. Маіх калегаў завочна асудзілі да гадоў турмы — толькі за тое, што яны давалі інтэрв'ю незалежным СМІ ці крытыкавалі рэжым. Уявіце: пяць гадоў турмы, толькі за інтэрв'ю. Але мы працягваем працаваць. Таму што людзям у Беларусі па-ранейшаму патрэбныя наш голас і падтрымка".

Арыгінальная публікацыя на сайце "Вясны"

Падзялiцца

Глядзiце таксама

UPR-2025: Сумесная справаздача Беларускага ПЭНа, Міжнароднага ПЭНа і Амерыканскага ПЭНа
30 верасня 2025, 12:48
UPR-2025: Сумесная справаздача Беларускага ПЭНа, Міжнароднага ПЭНа і Амерыканскага ПЭНа
Напярэдадні агляду Беларускі ПЭН, Міжнародны ПЭН (PEN International) і Амерыканскі ПЭН (PEN America) падалі ў ААН сумесную справаздачу.
Беларускі ПЭН, Міжнародны ПЭН (PEN International) і ПЭН Амерыка (PEN America): заклік да ўладаў Беларусі
30 верасня 2025, 12:44
Беларускі ПЭН, Міжнародны ПЭН (PEN International) і ПЭН Амерыка (PEN America): заклік да ўладаў Беларусі
Становішча ў галіне правоў чалавека ў Беларусі будзе разгледжана Радай правоў чалавека ААН падчас Універсальнага перыядычнага агляду (UPR) у лістападзе 2025 года.
У пятую гадавіну адвольнага затрымання патрабуем неадкладна вызваліць Марфу Рабкову
17 верасня 2025, 14:22
У пятую гадавіну адвольнага затрымання патрабуем неадкладна вызваліць Марфу Рабкову
17 верасня 2020 года сябра "Вясны" Марфа Рабкова была адвольна затрыманая за сваю законную праваабарончую дзейнасць.
Камітэт ААН па ліквідацыі дыскрымінацыі жанчын заклікаў Беларусь прыняць меры па абароне Вікторыі Кульшы
02 верасня 2025, 09:23
Камітэт ААН па ліквідацыі дыскрымінацыі жанчын заклікаў Беларусь прыняць меры па абароне Вікторыі Кульшы
25 жніўня 2025 года Камітэт ААН па ліквідацыі дыскрымінацыі жанчын (КЛДЖ) зарэгістраваў скаргу на дыскрымінацыю Вікторыі Кульшы, паведамляе Respect-Protect-Fulfill.

Атрымаць падтрымку

Мы б хацелі пачуць, як Беларускі Дом правоў чалавека можа падтрымаць вашу арганізацыю.

Аказаць падтрымку

Дому правоў чалавека імя Барыса Звозскава і яго дзейнасці