Рада правоў чалавека (РПЧ) ААН 4 красавіка на пасяджэньні 55-й сэсіі ў Жэневе прыняла рэзалюцыю, якой працягнула мандат Спэцыяльнага дакладчыка па Беларусі, а таксама пастанавіла стварыць групу з трох незалежных экспэртаў па правах чалавека ў нашай краіне. Перад галасаваньнем на сэсіі Рады выступіла прадстаўніца беларускага Міністэрства замежных справаў, якая заявіла, што Беларусь "не заслугоўвае асаблівай увагі" арганізацыі.
Ілюстрацыйнае фота
На пасяджэнні 55-й сесіі ў Жэневе 4 красавіка Рада ААН правоў чалавека прыняла рэзалюцыю "Стан правоў чалавека ў Беларусі". Двадцаць чатыры краіны-сяброўкі арганізацыі прагаласавалі за, шэсьць — супраць, яшчэ 17 устрымаліся.
Рада пастанавіла працягнуць мандат Спэцыяльнага дакладчыка аб стане правоў чалавека ў Беларусі "на адзін год, пачынаючы з канца сваёй 56-й сесіі "(да 12 ліпеня 2025 года) і папрасіла яго "працягваць сачыць за развіццём падзей і выносіць рэкамэндацыі аб шляхах умацаваньня павагі, абароны і ажыццяўленьня правоў чалавека ў Беларусі, праводзіць кансультацыі з усімі зацікаўленымі бакамі, уключаючы грамадзянскую супольнасьць у Беларусі і за яе межамі".
Мандат спецдакладчыка аб стане правоў чалавека ў Беларусі заснаваны ў 2012 годзе і з тых часоў штогод працягваецца. Зь лістапада 2018 года пасаду займала Анаіс Марэн (Францыя). Спецдакладчык прэзэнтуе даклад аб стане правоў чалавека ў Беларусі РПЧ на ейнай пяцьдзесят дзявятай сэсіі (лета 2025 года) і Генеральнай Асамблеі ААН на ейнай 80-й сесіі (восень 2025 года).
Рада правоў чалавека ААН пастанавіла ў тэрміновым парадку стварыць групу з трох незалежных экспертаў па стане правоў чалавека ў Беларусі. У яе мандат будзе ўваходзіць правядзенне расследавання і ўстанаўленне фактаў, абставінаў і карэнных прычын усіх меркаваных парушэнняў і прыцісканьняў правоў чалавека і парушэнняў, учыненых у Беларусі з 1 траўня 2020 года.
Новы орган, за які выступалі беларускія і міжнародныя праваабарончыя групы, мае мандат на расследаваньне сур'ёзных парушэнняў, збор і захаваньне доказаў міжнародных злачынстваў, а таксама выяўленьне вінаватых, абапіраючыся на працу ААН па правах чалавека. Група будзе займацца "зборам, абагульненьнем, забеспячэньнем захаванасьці і аналізам доказаў такіх парушэньняў і ўшчамленьняў і, па магчымасьці, выяўляць вінаватых з мэтай правядзеньня адпаведных судовых і іншых разглядаў, уключаючы крымінальны перасьлед у судах і трыбуналах, якія валодаюць адпаведнай юрысдыкцыяй" і "выносіць рэкамендацыі, у прыватнасьці, у дачыненьні да мер па прыцягненьні да адказнасьці", з тым каб "пакласьці канец беспакаранасьці".