Патрабуем скасаваць прысуд Леаніда Судаленкі, спыніць дзяржаўнае самавольства і пераслед праваабаронцаў

25 June 2024, 11:47 AM
Патрабуем скасаваць прысуд Леаніда Судаленкі, спыніць дзяржаўнае самавольства і пераслед праваабаронцаў

Заява Праваабарончага цэнтра "Вясна"

20 чэрвеня 2024 г.

17 чэрвеня 2024 года судом Гомельскай вобласці вынесены завочны прысуд у дачыненні да праваабаронцы “Вясны”, былога палітвязня Леаніда Судаленкі. Па частках 1 і 2 артыкула 361-4 Крымінальнага кодэкса па абвінавачанні ў садзейнічанні экстрэмісцкай дзейнасці, у тым ліку паўторна, праваабаронцу прызначанае пакаранне ў выглядзе пазбаўлення волі тэрмінам на пяць гадоў ва ўмовах строгага рэжыму і штрафу памерам у 26 000 беларускіх рублёў (каля 7 700 еўра). У сувязі з гэтым мы, сябры ПЦ “Вясна”, заяўляем наступнае:

Леанід Судаленка – лаўрэат прэстыжных міжнародных прэмій, якімі адзначаны яго праваабарончая дзейнасць: прэмія Французскай Рэспублікі за ўнёсак у абарону правоў чалавека “Свабода-Роўнасць-Братэрства”, прэмія Homo homini за 2020 год, якая прысуджаецца чэшскай НДА Človek v tísni, "За абарону правоў чалавека-2021" Рады адвакатаў і юрыдычных супольнасцяў Еўропы (CCBE). Дзейнасць Леаніда Судаленкі, у тым ліку выступленні ў абарону правоў і свабод на публічных пляцоўках і ў беларускіх незалежных медыя, адвольна прызнаных уладамі Беларусі экстрэмісцкімі фарміраваннямі, з'яўляецца цалкам легальнай. Яна павінна заахвочвацца і абараняцца як усялякая легітымная дзейнасць па абароне і прасоўванні правоў чалавека.

Як і раней, мы звязваем гэтыя крокі з публічным асуджэннем Леанідам Судаленкам рэпрэсіўнай палітыкі беларускіх уладаў у дачыненні да палітычных апанентаў і іншадумцаў, выступамі ў падтрымку палітвязняў, жорсткай крытыкай парушэнняў прынцыпу вяршэнства права.

Таксама мы з абурэннем адзначаем, што адвольны завочны пераслед за правамерную дзейнасць у абарону правоў чалавека становіцца сістэмай: распачатая спецыяльная вытворчасць у дачыненні да Алены Маслюковай, Ігара Казмерчака, іншых праваабаронцаў.

Заганнасць такой практыкі пагаршаецца поўным адмаўленнем уладамі Беларусі працэсуальных гарантый і асноўных прынцыпаў справядлівага правасуддзя пры ажыццяўленні пераследу ў парадку спецыяльнай вытворчасці. Гэта надае асуджэнню рысы расправы, якая здзяйсняецца ад імя дзяржавы.

У адпаведнасці з артыкулам 14 Міжнароднага пакта аб грамадзянскіх і палітычных правах, кожны мае права пры разглядзе любога крымінальнага абвінавачання, якое прад'яўляецца яму, на справядлівы і публічны разгляд справы кампетэнтным, незалежным і бесстароннім судом, створаным на падставе закона. Кожны мае права пры разглядзе любога прад'яўленага яму крымінальнага абвінавачання на мінімальныя пералічаныя ў артыкуле гарантыі, у тым ліку быць у тэрміновым парадку і падрабязна апавешчаным аб характары і падставе прад'яўленага яму крымінальнага абвінавачання; мець магчымасці для падрыхтоўкі сваёй абароны, мець выбранага ім самім, або прызначанага яму абаронцы, мець зносіны з выбраным ім самім абаронцам; кожны, хто асуджаны за якое-небудзь злачынства, мае права на тое, каб яго асуджэнне і прысуд былі перагледжаны вышэйстаячай судовай інстанцыяй.

У парушэнне гэтых гарантый у заканадаўстве Рэспублікі Беларусь адсутнічаюць эфектыўныя спосабы рэалізацыі правоў пры спецыяльнай вытворчасці. У прыватнасці, да гэтага часу ў абвінавачаных няма дакладных звестак аб змесце прад'яўленых абвінавачанняў, фармальна прызначаныя органамі следства абаронцы ім невядомыя або адмаўляюцца кантактаваць для  кансультацый і абмеркавання прававой пазіцыі. Абвінавачаныя пасля абвяшчэння прысуду не маюць працэсуальнай магчымасці атрымаць прысуд і азнаёміцца ​​з пратаколам судовага паседжання. Гэта перашкаджае складанню і падачы абгрунтаванай скаргі аб пераглядзе прысуду.

Апроч іншага, такая ганебная практыка залучае ў самавольства, якое здзяйсняецца дзяржавай і яе інстытутамі, беларускіх адвакатаў, якія пад пагрозай адвольнага адхілення ад прафесіі, крымінальнага пераследу за разгалошванне дадзеных папярэдняга расследавання становяцца фактычна саўдзельнікамі беззаконня.

Мы нагадваем аб непазбежнасці адказнасці вінаватых у злачынствах супраць чалавечнасці, якія здзяйсняюцца ў Беларусі супраць мірнага насельніцтва, у тым ліку наўмыснага і сур'ёзнага пазбаўлення асноўных правоў насуперак міжнароднаму праву па прыкмеце прыналежнасці да той ці іншай групы ці супольнасці – злачынствы супраць чалавечнасці ў форме пераследу разам з іншымі спадарожнымі дзеяннямі, як гэта ўстаноўлена ў дакладзе Вярхоўнага камісара Арганізацыі Аб'яднаных Нацый па правах чалавека "Становішча ў галіне правоў чалавека ў Беларусі напярэдадні прэзідэнцкіх выбараў 2020 года і пасля іх".

Мы патрабуем:

  •  адмяніць прысуд і спыніць крымінальны пераслед праваабаронцы Леаніда Судаленкі;

  •  спыніць крымінальны пераслед праваабаронцаў за рэалізацыю свабоды выказвання меркаванняў і дзейнасць у абарону правоў і свабод;

  •  прывесці антыэкстрэмісцкае і крымінальна-працэсуальнае заканадаўства ў адпаведнасць з міжнароднымі абавязальніцтвамі Беларусі ў галіне правоў чалавека.

See more news

Portraits of Strength 2024: Taciana Niadbaj, Belarus
11 October 2024, 11:54 AM
Portraits of Strength 2024: Taciana Niadbaj, Belarus
This interview was organised by the Barys Zvozskau Belarusian Human Rights House for the third edition of the “Portraits of Strength” photo exhibition. The photo was taken by Tatsiana Ulasenka at the Ales Bialiatski mural, Vilnius, Lithuania, in July 2024.
«Пакуль не перастануць саджаць за праваабарончую дзейнасць». Дзень салідарнасці з грамадзянскай супольнасцю Беларусі-2024
02 August 2024, 9:27 AM
«Пакуль не перастануць саджаць за праваабарончую дзейнасць». Дзень салідарнасці з грамадзянскай супольнасцю Беларусі-2024
Чацвёртага жніўня адзначаецца Дзень салідарнасці з грамадзянскай супольнасцю Беларусі. У гэты дзень у 2011 годзе быў першы раз арыштаваны Алесь Бяляцкі.
Праваабаронца Анара Мамедлі пакінулі пад вартай, а Алега Арлова этапавалі ў Сызрань: дайджэст міжнародных навінаў
27 May 2024, 11:58 AM
Праваабаронца Анара Мамедлі пакінулі пад вартай, а Алега Арлова этапавалі ў Сызрань: дайджэст міжнародных навінаў
"Вясна" падрыхтавала чарговы дайджэст аб пераследзе праваабаронцаў на постсавецкай прасторы і набольш значных парушэннях правоў чалавека.
Эксперты ААН выступілі з заявай наконт палітзняволеных вясноўцаў
21 March 2024, 9:58 AM
Эксперты ААН выступілі з заявай наконт палітзняволеных вясноўцаў
Спецыяльныя дакладчыкі ААН выступілі з заявай з нагоды незаконных і несправядлівых прысудаў праваабаронцам "Вясны" Алесю Бяляцкаму, Валянціну Стэфановічу і Уладзіміру Лабковічу.

Атрымаць падтрымку

Мы б хацелі пачуць, як Беларускі Дом правоў чалавека можа падтрымаць вашу арганізацыю.

Аказаць падтрымку

Дому правоў чалавека імя Барыса Звозскава і яго дзейнасці