Усебеларускі народны сход – форма (не)рэалізацыі права браць удзел у вядзенні дзяржаўных спраў

27 May 2024, 1:23 PM
Усебеларускі народны сход – форма (не)рэалізацыі права браць удзел у вядзенні дзяржаўных спраў

Кампанія "Праваабаронцы за свабодныя выбары", якая вядзецца Беларускім Хельсінскім камітэтам і Праваабарончым цэнтрам "Вясна", прааналізавала Усебеларускі народны сход (УНС).

Рэзюмэ:

Першапачаткова УНС з'яўляўся квазіграмадскім сходам, што арганізоўваўся выканаўчай вертыкаллю, практыкаваным кожныя пяць гадоў (звычайна) перад прэзідэнцкімі выбарамі для дэманстрацыі "агульнанароднай" падтрымкі Аляксандра Лукашэнкі. Заяўлялася, што УНС – форма рэалізацыі права грамадзян Беларусі непасрэдна браць удзел у вядзенні дзяржаўных спраў. На фоне распачатага ў 2020 г. перад прэзідэнцкімі выбарамі палітычнага крызісу, які працягваецца да гэтага часу, на канстытуцыйным рэферэндуме 2022 года палажэнні аб УНС былі ўключаныя ў Канстытуцыю. УНС абвешчаны "вышэйшым прадстаўнічым органам народаўладдзя", пры гэтым захаваўся двухпалатны парламент ("Нацыянальны сход"). Такім чынам, цяпер у Беларусі дзейнічаюць два цэнтральныя органы дзяржаўнай улады прадстаўнічага характару, а ў рыторыцы ўладаў УНС усё яшчэ дэкларуецца альбо як форма непасрэднага ўдзелу грамадзян у вырашэнні дзяржаўных пытанняў, альбо як мадэль прадстаўнічага ўдзелу ("народаўладдзя").

Хоць ВНС пастулюецца як вышэйшы прадстаўнічы орган народаўладдзя, спосаб яго фармавання далёкі ад дэмакратычнага прадстаўніцтва: фактычна, толькі 15% складу абіраюцца народам непасрэдна (прэзідэнт, дэпутаты Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу і Мінскага гарадскога савета дэпутатаў), і яшчэ 29% складу ВНС абіраюцца на непрамых выбарах (мясцовымі саветамі, абіранымі народам). Наяўнасць трох катэгорый дэлегатаў, што адбіраюцца ва УНС па розных працэдурах, якія дакладна не прапісаны ў законе, не празрыстыя і праводзяцца за зачыненымі дзвярыма ў адсутнасць назіральнікаў, не дазваляюць казаць аб рэальным прадстаўнічым характары УНС і аб тым, што права на ўдзел у вядзенні дзяржаўных спраў рэалізуецца ўсімі грамадзянамі Беларусі наўпрост ці праз прадстаўніцтва менавіта ва УНС.

Чытаць аналіз праваабаронцаў цалкам

See more news

«І вы гатовыя даць гэтым судам права пазбаўляць жыцця?» У Варшаве паглядзелі фільм пра смяротнае пакаранне
07 October 2024, 9:07 AM
«І вы гатовыя даць гэтым судам права пазбаўляць жыцця?» У Варшаве паглядзелі фільм пра смяротнае пакаранне
Дыскусія і паказ фільма "Жыццё Дэвіда Гейла" прайшлі ў Беларускім Моладзевым Хабе, што ў Варшаве.
«Антывестэрнізм, затыканне дзірак ды рэпрэсіўная нага». Агляд БХК
30 September 2024, 2:08 PM
«Антывестэрнізм, затыканне дзірак ды рэпрэсіўная нага». Агляд БХК
Эксперты БХК апублікавалі новы агляд трэндаў дзяржаўнай палітыкі.
«Мы вернемся ў краіну разам з канстытуцыйнай законнасцю»: Леаніда Судаленку шукае беларуская міліцыя
19 September 2024, 3:12 PM
«Мы вернемся ў краіну разам з канстытуцыйнай законнасцю»: Леаніда Судаленку шукае беларуская міліцыя
Асуджанага завочна праваабаронцу Леаніда Судаленку абвясцілі ў вышук у Беларусі. Ягонае фота з’явілася на гомельскіх стэндах «Іх шукае міліцыя».
Трое новых «хросных» з Германіі для палітвязняў у Беларусі
19 September 2024, 2:59 PM
Трое новых «хросных» з Германіі для палітвязняў у Беларусі
У межах кампаніі #WeStandBYyou Петэр Хайдт, Луіза Ліцына-Бадэ і Бруна Хенэль сталі "хроснымі" Аляксея Бародкі, Сяргея Шамецькі і Чэслава Канановіча.

Атрымаць падтрымку

Мы б хацелі пачуць, як Беларускі Дом правоў чалавека можа падтрымаць вашу арганізацыю.

Аказаць падтрымку

Дому правоў чалавека імя Барыса Звозскава і яго дзейнасці