Human Constanta: Называть людей «нелегалами» — некорректно, дискриминационно и чревато нарушением прав человека

16 чэрвеня 2025, 14:02
Human Constanta: Называть людей «нелегалами» — некорректно, дискриминационно и чревато нарушением прав человека

Мы видим в социальных сетях активные дискуссии на тему использования термина «нелегал», или «нелегальный мигрант». Наша позиция остается неизменной: мы считаем, что называть людей «нелегалами» некорректно и дискриминационно и чревато нарушением прав человека. Человек – прежде всего, пишет Human Constanta.

Под «нелегалами» обычно подразумевают мигрант_ок, находящихся на территории страны без действительных документов на проживание или пересекших границу вне установленных законом процедур. Такое обозначение стигматизирует человека, сводя ценность их достоинства его к правонарушению.

Юридически правильно говорить «человек с нерегулярным статусом» или «человек без документов», потому что:

  • Незаконными могут быть действия, но не человек.

  • Человек – всегда субъект прав, независимо от его статуса.

Термин «нелегал» часто используют в популистской и ксенофобной риторике. Он создаёт образ угрозы, ассоциируется с преступностью, вызывает страх, а также может приводить к криминализации образа мигрантов. Это не просто слово – это ярлык и стигма. Существует много других, более человечных способов говорить и писать о миграции.

В международном праве нет термина «нелегал» или «нелегальный человек».

Есть:

  • нерегулярная миграция (irregular migration)

  • люди без документов или незадокументированные мигрант_ки (undocumented migrants)

ООН, Управление верховного комиссара ООН по делам беженцев, ЕС, Amnesty International, Human Rights Watch призывают быть внимательными к используемой лексике и избегать слов, стигматизирующих людей.

Альтернативные формулировки в зависимости от конкретной ситуации могут быть следующие:

  • мигрант_ка без документов

  • человек в нерегулярной ситуации

Люди каждый день нарушают законы – кто-то переходит дорогу на красный, кто-то работает без договора, кто-то не платит налоги, кто-то ездит с превышением скорости. Но никто не говорит «нелегал» о человеке, который не оплатил парковку. Почему же тогда именно к мигрант_кам применяется слово, которое превращает всю их личность в якобы преступную?

Использовать слово «нелегал» – выборочный подход, который говорит не про закон, а про дискриминацию и иерархию ценности достоинства разных людей. Важно использовать корректный и недискриминационный язык – ведь всё начинается со слов.

Слова формируют наше восприятие других людей и, на основе этого — отношение и поведение. Именно поэтому мы призываем отказываться от терминов, унижающих человеческое достоинство, в пользу точных и уважительных формулировок.

Арыгінальная публікацыя на сайце "Х'юман Канстанты"

Падзялiцца

Глядзiце таксама

«Вясна» распавядае ў лічбах пра пяць гадоў масавых рэпрэсій у Беларусі
11 жніўня 2025, 10:02
«Вясна» распавядае ў лічбах пра пяць гадоў масавых рэпрэсій у Беларусі
За пяць гадоў праваабаронцы «Вясны» зафіксавалі больш за 100 тысяч фактаў рэпрэсій: ператрусаў, каротка- і доўгатэрміновых затрыманняў, допытаў і іншых відаў перасьледу.
Вакансія ў Беларускім доме правоў чалавека імя Барыса Звозскава: Эксперт(ка) па арганізацыйным развіцці
07 жніўня 2025, 11:41
Вакансія ў Беларускім доме правоў чалавека імя Барыса Звозскава: Эксперт(ка) па арганізацыйным развіцці
Мэта пазіцыі: Удасканаленне арганізацыйнай структуры і прынцыпаў кіравання ў БДПЧ праз аналіз, распрацоўку новага рэгламента размеркавання адказнасцей і прыняцця рашэнняў і суправаджэнне ў працэсе змен.
Вакансія ў Беларускім доме правоў чалавека імя Барыса Звозскава: Эксперт(ка) па кіраванні чалавечым патэнцыялам (HR)
07 жніўня 2025, 10:55
Вакансія ў Беларускім доме правоў чалавека імя Барыса Звозскава: Эксперт(ка) па кіраванні чалавечым патэнцыялам (HR)
Мэта пазіцыі: Паляпшэнне сістэмы кіравання чалавечым патэнцыялам у БДПЧ праз дыягностыку патрэб, распрацоўку HR-інструментаў і кансультацыйную падтрымку каманды.
Прымусовая праца ў беларускіх турмах: як рукамі зняволеных рэжым Лукашэнкі падтрымлівае вайну Расіі супраць Украіны
05 жніўня 2025, 11:10
Прымусовая праца ў беларускіх турмах: як рукамі зняволеных рэжым Лукашэнкі падтрымлівае вайну Расіі супраць Украіны
Праваабаронца "Вясны" Алег Мацкевіч прааналізаваў адкрытыя крыніцы інфармацыі і сведчанні былых палітзняволеных, і распавёў пра сувязь паміж прымусовай працай зняволеных у беларускіх турмах і задавальненнем ваенных патрэбаў Расійскай Федэрацыі, накіраваных на вайну супраць суверэннай Украіны.

Атрымаць падтрымку

Мы б хацелі пачуць, як Беларускі Дом правоў чалавека можа падтрымаць вашу арганізацыю.

Аказаць падтрымку

Дому правоў чалавека імя Барыса Звозскава і яго дзейнасці